Με ένα ασυνήθιστο όσο και μακάβριο εύρημα ήρθαν αντιμέτωπα τα άτομα που πραγματοποιούσαν εργασίες αναστήλωσης στην εκκλησία του Roccapelago, ενός απομακρυσμένου ορεινού χωριού στη βόρεια-κεντρική Ιταλία.
Σε μια κρύπτη κάτω από την εκκλησία βρίσκονταν 281 σώματα ενηλίκων, βρεφών και παιδιών, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Η έκπληξη συνίσταται στο ότι περίπου 100 από αυτά ήταν μουμιοποιημένα. «Μπορούμε να πούμε ότι μια ολόκληρη κοινότητα, που έζησε εδώ από τα μέσα του 16ου έως τον 18ο αιώνα, έχει μουμιοποιηθεί με φυσικό τρόπο. Αυτό είναι αρκετά σπάνιο», δήλωσε ο αρχαιολόγος Donato Labate.
Οι μούμιες έχουν τα χέρια ενωμένα σε στάση προσευχής, είναι ντυμένες, ενώ το δέρμα, οι τένοντες και τα μαλλιά τους παραμένουν σχεδόν άθικτα. Τα ρούχα των νεκρών ήταν κατασκευασμένα από μαλλί, λινό και βαμβάκι, ενώ τα προσωπικά αντικείμενα που τους συνόδευαν (δαχτυλίδια, περιδέραια και σταυροί) ήταν κατασκευασμένα από διάφορα υλικά, μεταξύ των οποίων χρυσός, ασήμι, ξύλο, πέτρα και γυαλί.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον εύρημα χαρακτηρίζεται από τους αρχαιολόγους μια καλά διατηρημένη επιστολή, το είδος της οποίας είναι γνωστό ως «Lettera componenda» και χρησίμευε ως μια συμφωνία μεταξύ του Θεού και του θανόντος. Η επιστολή βρέθηκε θαμμένη μέσα στην κρύπτη και είχε μάλλον τοποθετηθεί πάνω από κάποιο σώμα.
Τη διαδικασία της φυσικής μουμιοποίησης βοήθησαν δύο ανοίγματα στον τοίχο της εκκλησίας τα οποία εξασφάλιζαν τον σταθερό αερισμό της κρύπτης. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η κρύπτη χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως παραδοσιακός τάφος, με πτώματα θαμμένα στο έδαφος, αλλά σε κάποια μεταγενέστερη περίοδο, άρχισαν να ρίχνουν τους νεκρούς στην κρύπτη -ντυμένους και τυλιγμένους σε σάβανα- από μια καταπακτή στο δάπεδο του ναού.
Από τα πρώτα στοιχεία της μελέτης των ευρημάτων προκύπτει ότι τα περισσότερα άτομα ήταν σκληρά εργαζόμενοι, ενώ περαιτέρω έρευνες θα προσπαθήσουν να ρίξουν φως στον τρόπο ζωής της κοινότητας, τη διατροφή, τις ασθένειες και την υγιεινή της. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η έρευνα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή αφορά μια μικρή και μάλλον απομονωμένη κοινότητα ανθρώπων η ζωή των οποίων επικεντρωνόταν γύρω από την εκκλησία του Conversione di San Paolo Apostolo στο Roccapelago. Όταν ολοκληρωθεί η μελέτη των ευρημάτων κάποιες από τις μούμιες θα εκτεθούν στην εκκλησία, ενώ οι υπόλοιπες θα θαφτούν κοντά στο σημείο όπου βρέθηκαν.