Ένα σπήλαιο κατοικημένο κατά τα πανάρχαια χρόνια αποτελεί πηγή εξαιρετικού ενδιαφέροντος για μικρούς και μεγάλους. Πόσω μάλλον όταν συνδυάζεται με το φυσικό του περιβάλλον, το οποίο είναι μοναδικό. Αυτοί οι λόγοι, μαζί βεβαίως με την τεράστια αρχαιολογική σημασία του σπηλαίου Φράγχθι, ώθησαν την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος να εκπονήσει ειδική μελέτη συντήρησης και ανάδειξής του.
Η έφορος Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα λέει στο «Έθνος» πως μετά την έγκριση της μελέτης από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, στην τελευταία συνεδρίαση, αναμένεται η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 200.000 ευρώ και το έργο μπορεί να ολοκληρωθεί εντός δεκαοκτώ μηνών από την έναρξή του.
Το σπήλαιο είναι μία από τις σημαντικότερες προϊστορικές θέσεις του ελληνικού χώρου. Πιθανόν πρώτα κατοικήθηκε από τον άνθρωπο του Νεάντερταλ, κατά τη Μουστιαία Περίοδο, 40.000 χρόνια πριν από σήμερα, αλλά σίγουρα από τον Homo Sapiens την περίοδο ύστερα από το 30000. Εκείνη την περίοδο η θάλασσα απείχε περί τα τρία και αργότερα δύο χιλιόμετρα και μεγάλες πεδιάδες απλώνονταν μπροστά στην είσοδό του φτάνοντας μέχρι τις Σπέτσες και τη Σπετσοπούλα. Σήμερα η είσοδος είναι 12,5 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και σε απόσταση 50 μέτρων. Κατά την πρώιμη περίοδο κατοίκησής του βρέθηκαν υπολείμματα από ελάφια, βίσονες, αλεπούδες, άγριους γαϊδάρους, λαγούς και εργαλεία από πυριτόλιθο και σχιστόλιθο.
Το σπήλαιο φτάνει στην ακμή του στη Μέση Νεολιθική (5000-4500) και την Ύστερη Νεολιθική που ακολουθεί για τα επόμενα 500 χρόνια. Αυτή την περίοδο βρέθηκε οψιδιανός, ένα πέτρωμα που υπάρχει μόνο στη Μήλο, 80 μίλια μακριά, κάτι που δείχνει ναυσιπλοΐα. Ο οψιδιανός δίνει τη δυνατότητα να φτιαχτούν πολύ καλύτερα εργαλεία με μεγαλύτερη αντοχή από τα παλαιά σχιστολιθικά. Αυτή την περίοδο στην τροφή προστίθενται γιγάντια ψάρια, φακές που συλλέγονταν με δρεπάνι από σχιστόλιθο, θαλασσινά όστρακα. Προς το τέλος της περιόδου έχουμε καλλιέργεια της γης και οικόσιτα ζώα. Στην ακμή του, το 4000 π.Χ., το σπήλαιο έφτασε τους 150 κατοίκους και ο οικισμός εξαπλώθηκε και έξω από την είσοδο. Όλα τα ευρήματα είναι σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ναυπλίου.
Οι επεμβάσεις στο σπήλαιο
Ως βασικός στόχος των προτεινόμενων επεμβάσεων στο σπήλαιο Φράγχθι τίθεται η οριοθέτηση του χώρου με τρόπο που θα εξασφαλίζει ταυτόχρονα τη δυνατότητα ασφαλούς και εύκολης πρόσβασης σε ευρύ φάσμα πληθυσμιακών ομάδων (διαφορετικών ηλικιών, ενδιαφερόντων κ.λπ.), αλλά και τον κατά το δυνατόν «πιο περιορισμένο βαθμό επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον της θέσης».
Σύμφωνα με την κ. Κυπαρίσση, θα γίνουν επίσης καθαρισμός και οριοθέτηση των ανασκαφικών τόπων, ώστε «να διευκολυνθεί ο επισκέπτης στην αντίληψη του ανασκαφικού έργου που έλαβε χώρα στο σπήλαιο.
Με τη δημιουργία του χαμηλού διαδρόμου κίνησης στο εσωτερικό του σπηλαίου θα επιτυγχάνεται η ευκολότερη και συνολικότερη περιήγηση στον χώρο, χωρίς, ωστόσο, να αφαιρείται η δυνατότητα ελεύθερων κινήσεων και στάσεων σε κάποια σημεία. Τέλος, με την τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων στο εσωτερικό και το εξωτερικό του σπηλαίου, η σημερινή αδυναμία του μη εξειδικευμένου κοινού να κατανοήσει και να εκτιμήσει την αφανή πολιτισμική σημασία του προϊστορικού παρελθόντος του χώρου θα ξεπεραστεί και θα βελτιστοποιηθεί η δυνατότητα πρόσληψης πληροφορίας από το κοινό σχετικά με ποικίλες πτυχές του φυσικού και πολιτισμικού παρελθόντος της θέσης» καταλήγει η έφορος.
Πηγή: Έθνος, 26/4/2011 (Αγγελική Κώττη)
