Ερευνώντας τη γη του Νείλου μέσα από δύο συνέδρια, Σεπτέμβρης 2010 

Η αρχαιολογική έρευνα στη Αίγυπτο αποτέλεσε το θέμα δύο μεγάλων συνεδρίων που πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβρη που μας πέρασε, το ένα στο Λονδίνο και το άλλο στο Κάιρο. Το BEC (British Egyptology Congress) που πραγματοποιήθηκε στη βρετανική πρωτεύουσα, διοργανώνεται για τρίτη φορά με σκοπό την προβολή νέων δεδομένων σε σχέση με τη δράση βρετανικών και αρχαιολογικών οργανισμών στην Αίγυπτο. Το Διεθνές Συνέδριο Γεωαρχαιολογίας, που διοργανώθηκε για πρώτη φορά στην Αίγυπτο, είχε ως αντικείμενο την ίδια τη γη του Νείλου ως παράγοντα βιοτικής και πολιτισμικής εξέλιξης.

Το Τρίτο Συνέδριο Βρετανικής Αιγυπτιολογίας (The Third British Egyptology Congress / BEC3)

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Βρετανικό μουσείο, στις 11 και 12 Σεπτεμβρίου 2010. Οι δύο αίθουσες και το αμφιθέατρο που χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες του συνεδρίου ήταν κατάμεστα από ερευνητές που με αμέριστο ενδιαφέρον παρακολουθούσαν τις συνεδρίες και συζήτησαν τις ακαδημαϊκές αφίσες (posters). Ζωηρή συζήτηση έλαβε χώρα τόσο μετά το τέλος των προφορικών παρουσιάσεων όσο και στα διαλείμματα. Εκτιμάται ότι στο συνέδριο έλαβαν συμμετοχή περί τα διακόσια εβδομήντα άτομα που εκπροσώπησαν ακαδημαϊκά, μορφωτικά και πολιτιστικά ιδρύματα τόσο από το Ηνωμένο Βασίλειο όσο κι από το εξωτερικό. Εξήντα ομιλητές και δέκα παρουσιαστές ακαδημαϊκής αφίσας παρουσίασαν τις τελευταίες ερευνητικές εξελίξεις και αποτελέσματα στον τομέα της Αιγυπτιολογίας. Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Egypt Exploration Society (EES), το τμήμα της Αρχαίας Αιγύπτου και Σουδάν του Βρετανικού Μουσείου και το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (University College of London).

Το διήμερο πρόγραμμα του συνεδρίου αποτελείτο από πέντε ολομελείς διαλέξεις. Τις διαλέξεις αυτές εκφώνησαν οι κάτωθι:

• Ο Mark Lehner, διευθύνων της ‘Ancient Egypt Research Associates (AERA)’ αναφέρθηκε στις πρόσφατες ερευνητικές και ανασκαφικές εξελίξεις στον μασταμπά της βασίλισσας Khentkawes στη Γκίζα.

• Η Patricia Spencer, διευθύνων της Egypt Exploration Society, μίλησε για το παρελθόν, παρόν και μέλλον της Egypt Exploration Society.

• O John Tait, καθηγητής Αιγυπτιολογίας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου (University College of London) μίλησε και τις πρόσφατες έρευνες στα Δημοτικά αφηγηματικά κείμενα.

• Ο John Taylor, (έφορος του τμήματος Αρχαίας Αιγύπτου και Σουδάν του Βρετανικού Μουσείου) μίλησε για τον ρόλο του Βρετανικού Μουσείου στην Αιγυπτιολογική έρευνα.

• Ο Michael Jones, διευθύνων του Αμερικανικού Ερευνητικού Κέντρου στην Αίγυπτο (American Research Center in Egypt, ARSE) αναφέρθηκε στην προστασία αρχαιολογικών χώρων πολιτιστικής κληρονομιάς στην Αίγυπτο.

Οι υπόλοιπες προφορικές παρουσιάσεις του συνεδρίου εντάσσονταν στις ακόλουθες θεματικές ενότητες:

1) Το Νέο Βασίλειο και η Πρώτη Χιλιετία ΠΧ.
2) Ανασκαφή, αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία (μέρος α και β), ο ρόλος της Egypt Exploration Society (EES)
3) Η αιγυπτιολογία στην πράξη, στο μουσείο και στο διαδίκτυο
4) Ο θάνατος και οι εκλιπόντες
5) Παρουσίαση της Αρχαίας Αιγύπτου στο κοινό
6) Η ιστορία της Αιγυπτιολογίας (μέρος α και β)
7) Τέχνη και παραγωγή
8) Ταφικά έθιμα και δοξασίες
9) Λατρεία και λατρευτικές συνήθειες
10) Κείμενα
11) Εικονογραφία
12) Πόλεμος
13) Η πρόσφατη έρευνα στο Gurob
14) Ταυτότητα και ιδιαιτερότητα

Ομόφωνα, το Τρίτο Συνέδριο Βρετανικής Αιγυπτιολογίας έδωσε την ευκαιρία σε όλους μας να ενημερωθούμε για τις τελευταίες μελέτες στον χώρο της Αιγυπτιολογίας, και με κριτικό βλέμμα, να αξιολογήσουμε το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Αιγυπτιολογικής έρευνας. Είναι ευχή όλων μας να συνεχίσουν τέτοιες λαμπρές δραστηριότητες στον τομέα της Βρετανικής Αιγυπτιολογίας και όχι μόνο.

Μπορείτε να διαβάσετε το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου εδώ:

Το Βρετανικό Συνέδριο Αιγυπτιολογίας ανανεώνει το ραντεβού του τον Σεπτέμβριο του 2012.

Διεθνές Συνέδριο Γεωαρχαιολογίας: Αρχαιολογία Τοπίου, η Αίγυπτος και η Μεσόγειος (International Colloquium on Geoarchaeology: Landscape Archaeology, Egypt and the Mediterranean World)

Το συνέδριο έλαβε χώρα στο κτήριο της Αιγυπτιακής Γεωγραφικής Εταιρείας και στο Γαλλικό Πολιτιστικό Κέντρο (CFCC), στο κέντρο του Καΐρου από τις 19 μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου 2010. Σκοπός του συνεδρίου ήταν η μελέτη της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος. Πρωταρχικό θέμα ήταν η παρουσίαση πρόσφατων ερευνών στην γεωαρχαιολογική εξέλιξη του ποταμού Νείλου, με την έρευνα του Νειλοτικού τοπίου να διαφωτίζεται από την παρουσίαση γεωαρχαιολογικών περιπτώσεων από την ευρύτερη Μεσόγειο.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο της Ανατολικής Αρχαιολογίας (Ιnstitut français d’archéologie orientale / IFAO) σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Έρευνας και Επιμόρφωσης των Γεωεπιστημών του Περιβάλλοντος (Centre Européen de Recherche et d’Enseignement des Géosciences de l’Environnement / CEREGE, CNRS, UMR 6635), το Γάλλο-Αιγυπτιακό κέντρο Μελέτης των ναών του Καρνάκ (Centre Franco-Égyptien d’Étude des Temples de Karnak / CFEETK), υπό την αιγίδα της Ομάδας Γεωαρχαιολογίας του Διεθνούς Συνεταιρισμού Γεωαρχαιολογίας και Γεωμορφολόγων (Working Group on Geoarchaeology of the International Association of Geomorphologists). Πρωταρχικό ρόλο στην οργάνωση του συνεδρίου έλαβαν οι Dr. Yann Tristant (Institut français d’archéologie orientale, Le Caire) και Dr. Matthieu Ghilardi (Centre Européen de Recherche et d’Enseignement des Géosciences de l’Environnement CEREGE, CNRS, UMR 6635, Aix-en-Provence).

Οι διεργασίες του συνεδρίου, που διήρκεσαν τρεις ημέρες, συμπεριέλαβαν 107 προφορικές παρουσιάσεις και παρουσιάσεις αφίσας. Οι παρουσιάσεις αυτές διακρίθηκαν σε δεκατρείς θεματικές ενότητες, δηλαδή δέκα προφορικές θεματικές ενότητες και τρεις ενότητες αφίσας (μία ενότητα αφίσας ανά ημέρα).

Προφορικές θεματικές ενότητες:

Πρώτη ημέρα:

Άνυδρα τοπία στην Αίγυπτο/ το νερό στην έρημο: η ανθρώπινη προσαρμογή σε ξηρές κλιματικές συνθήκες
Η εξέλιξη της ακτογραμμής στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Μαύρη Θάλασσα
Το Δέλτα του Νείλου και η παλαιοπεριβαλλοντική εξέλιξή του

Δεύτερη ημέρα:

Γεωαρχαιολογία και αρχαίοι επάκτιοι λιμένες
Η εξέλιξη του ποταμού Νείλου στη Νότιο Αίγυπτο και στη Νουβία
Αλλαγές στον ποταμό Νείλο στην άνω Αίγυπτο
Γεωαρχαιολογικές περιπτώσεις μελέτης στην περιοχή της Μέμφιδος.

Τρίτη ημέρα:

Γραπτές πηγές και τοπωνύμια ως ενδείξεις για την εξέλιξη του τοπίου
Περιβαλλοντική απόκριση απάντηση στις ανθρώπινες και κλιματικές αλλαγές
Ανθρώπινη εξέλιξη σε πολυσύνθετα τοπία

Κατά την διάρκεια του συνεδρίου οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να γευτούν την Αιγυπτιακή και Γαλλική φιλοξενία. Την δεύτερη εσπερίδα του συνεδρίου παρατέθηκε δείπνο εν πλώ στον Νείλο, ενώ, την 22α Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε εκδρομή των συνέδρων στη Γκίζα.

Μετά το πέρας του συνεδρίου, ένας μικρός αριθμός Γαλλόφωνων συνέδρων σε επίπεδο διδακτορικού είχαν την ευκαιρία να λάβουν συμμετοχή σε ένα πρακτικό και τεχνολογικό «εργαστήριο» Γεωαρχαιολογίας στην περιοχή του Καρνάκ (22-25 Σεπτεμβρίου), υπό την καθοδήγηση των Morgan de Dapper (Université de Gand), Éric Fouache (Université Paris), Matthieu Ghilardi (CNRS, UMR 6635, Aix en Provence), Christophe Morhange ( Université d’Aix-Marseille) and Yann Tristant (IFAO, le Caire).
Οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν σε πρακτικά ζητήματα γεωαρχαιολογίας (μέθοδοι δειγματοληψίας, επεξεργασίας των δειγμάτων, αναλύσεις, Γ.Σ.Π. κ.ά.), ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιήθηκε γεωμορφολογική εκδρομή στο πεδίο των Θηβών (κοιλάδα των Βασιλέων) και ξεναγήσεις σε σημαντικές αρχαιολογικές θέσεις της ευρύτερης περιοχής του Λούξορ.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου και οι περιλήψεις βρίσκονται εδώ.
http://www.ifao.egnet.net/uploads/manifestations/2010/geoarcheo/Geoarcheo2010-programme.pdf

Σπόνσορες:

Ιnstitut français d’archéologie orientale (IFAO)
The Egyptian Geographical Society
Centre Européen de Recherche et d’Enseignement des Géosciences de l’Environnement (CEREGE, CNRS, UMR 6635)
Centre Franco-Égyptien d’Étude des Temples de Karnak (CFEETK)
Centre National de la Recherche Scientifique
Egyptian Supreme Council of Antiquities (SCA)
International Association of Geomorphology (IAG)
Centre français de Culture et de Coopération
Embassade de France, le Caire, Égypte.

Marsia Sfakianou Bealby, BA (Hons), MA, EES

Αρχαιολόγος-Αιγυπτιολόγος

Τελειόφοιτη φοιτήτρια διδακτορικού (Αιγυπτο-Μινωικές επαφές), Πανεπιστήμιο Birmingham, Ηνωμένο Βασίλειο