Επιτόπιο μουσείο και ζώνες προστασίας δημιουργούνται γύρω από το μοναδικό στον ελληνικό χώρο εύρημα της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης στον Έβρο όπου έχουν αποκαλυφθεί αρχαίες άμαξες με τα άλογά τους, που ετάφησαν μαζί με τους υψηλού κύρους κατόχους τους. Στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. χρονολογούνται οι πέντε άμαξες με τα τέσσερα μέλη μιας οικογένειας πλούσιων γαιοκτημόνων που εντοπίστηκαν το 2002 από τον αρχαιολόγο κ. Διαμαντή Τριαντάφυλλο. Την απόφαση πήρε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προκειμένου να διατηρηθεί αλώβητη η περιοχή γύρω από αυτό το εντυπωσιακό εύρημα και να αναδειχθεί φυσικά, όπως απαιτείται. Ήδη άλλωστε έχει εξασφαλισθεί η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ με 5 εκατ. ευρώ.
Οι άμαξες βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε ρηχούς λάκκους, ανοιγμένους στο έδαφος, και παρ΄ ότι έχουν κάποιες διαφορές στη διακόσμηση και στα τεχνικά χαρακτηριστικά, εν τούτοις σε όλες διατηρούνται οι άξονες, τα σιδερένια στεφάνια των τροχών, τα περιαξόνια, καθώς και τα άλλα λειτουργικά και διακοσμητικά στοιχεία τους. Οι δύο μάλιστα διατηρούν και κάποια ίχνη ξύλου. Τα σύνολα αυτά θα ξαναστηθούν στο μουσείο, ενώ στη θέση όπου αποκαλύφθηκαν θα τοποθετηθούν εκμαγεία. Ο κ. Τριαντάφυλλος εξάλλου πρόκειται να συνεχίσει την αρχαιολογική έρευνα σε διπλανό αγρό, όπου έχουν εντοπισθεί μεταλλικά τμήματα αμαξών.
Ταφές αλόγων- στην προκειμένη περίπτωση και ενός σκύλου – δίπλα στους ιδιοκτήτες τους έχουν εντοπισθεί άλλες δύο φορές σε ανασκαφές ταφικών τύμβων της αυτοκρατορικής περιόδου στη Βουλγαρία, σε μικρή απόσταση από τα ελληνικά ευρήματα. Είναι σαφές ότι πρόκειται για ταφικό έθιμο της περιοχής και της εποχής, σύμφωνα με το οποίο οι νεκροί τοποθετούνταν επάνω στις άμαξες που τις έσερναν τα άλογα για να μεταφερθούν στον χώρο της ταφής, εκεί όπου θανατώνονταν και τα ζώα για να συνοδεύσουν τους κυρίους τους στον άλλον κόσμο. Χαρακτηριστικό της μοναδικότητας του ευρήματος μάλιστα είναι το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουν βρεθεί ως τώρα μόνο μεμονωμένα εξαρτήματα αμαξών σε τάφους.
Πηγή: Το Βήμα, 30/9/10