Ο 5.000 ετών φυσικά μουμιοποιημένος προϊστορικός κυνηγός Ότζι είχε υπάρξει θύμα δολοφονίας ενώ ο χώρος όπου ανακαλύφθηκε το σώμα του ήταν και το σημείο όπου δολοφονήθηκε. Αυτέ ήταν οι απόψεις των επιστημόνων μέχρι σήμερα, οπότε και ανατρέπονται, σύμφωνα με νέες έρευνες των αρχαιολόγων. Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι ο Ότζι χτυπήθηκε θανάσιμα, αλλά μεταφέρθηκε αρκετούς μήνες ύστερα από το θάνατο του στις Άλπεις για να ταφεί. Οπότε, το σημείο όπου ανακαλύφθηκε δεν ήταν τυχαίο, αλλά ένα είδος νεκροταφείου.
Από το 1991, οπότε και αποκαλύφθηκε τυχαία από ορειβάτες, ο “Άνθρωπος των Πάγων” έχει αποτελέσει αντικείμενο εξονυχιστικών αναλύσεων ενώ μέχρι πρόσφατα είχε θεωρηθεί ως ένας προϊστορικός κυνηγός που έχασε το δρόμο του και πέθανε παγιδευμένος στον παγετώνα όπου και βρέθηκε 5.000 χρόνια μετά. Μόλις πρόσφατα όμως, οι ερευνητές πρόσεξαν στο παγωμένο σώμα του Ότζι ένα βαθύ τραύμα στο πίσω μέρος της πλάτης, γεγονός που υποδεικνύει πως πρόκειται για θύμα πολέμου, δολοφονίας ή ανθρωποθυσίας.
Μια νέα μελέτη των αντικειμένων που σχετίζονται με τον Ότζι από τον καθηγητή Λούκα Μποντιόλι του Εθνικού Μουσείου Προϊστορίας και Εθνολογίας της Ρώμης ανατρέπει άρδην την παλιά θεωρία. Η έρευνα του Μποντιόλι σχετίζεται με την πιθανότητα σύμφωνα με την οποία τα αντικείμενα που βρέθηκαν γύρω από τον προϊστορικό κυνηγό μετακινήθηκαν από την αρχική τους θέση. Μια ανασύνθεση του κλιματολογικού ιστορικού της περιοχής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα – τρόπος και ταχύτητα σχηματισμού του πάγου, διεύθυνση του παγετώνα κλπ - επέτρεψε να γίνει κατανοητό ότι το τόξο, ο πέλεκυς και τα εργαλεία που βρέθηκαν κοντά στον Ότζι θα μπορούσαν αρχικά να τον περιστοιχίζουν, και να μετακινήθηκαν αργότερα. Η αρχική τοποθέτηση ταιριάζει με τα δεδομένα μιας αρχαίας επιμελημένης ταφής του.
Παλαιότερα, ο αρχαιολόγος Γιόχαν Ρείνχαρντ, ο οποίος συμμετείχε στις έρευνες, είχε υποστηρίξει πως το πέρασμα όπου ανακαλύφθηκε το σώμα του Ότζι είναι ένα ξεχωριστό πέρασμα ανάμεσα σε δύο από τις υψηλότερες κορυφές των Άλπεων Έτσταλερ. Τέτοια σημεία επέλεγαν οι άνθρωποι για να κάνουν προσφορές στους θεούς. “Ξέρουμε ότι η λατρεία των βουνών ήταν σημαντική στην προϊστορική Ευρώπη κατά την Εποχή του Χαλκού”, είχε δηλώσει.
Η ερμηνεία του Ρείνχαρντ έδινε απάντηση στα ερωτήματα των ειδικών σχετικά με τα εργαλεία που είχαν βρεθεί κοντά στο σώμα. Το σπάσιμο αντικειμένων, για παράδειγμα, αποτελούσε τελετουργική πράξη της νεολιθικής Ευρώπης ενώ ο χάλκινος πέλεκυς, ο παλαιότερος προϊστορικός πέλεκυς που βρέθηκε στην Ευρώπη με ανέπαφα δεσίματα και λαβή, αποτέλεσε επίσης πολύ σημαντικό εύρημα. Αν επρόκειτο για δολοφόνους, θα είχαν πάρει μαζί τους κάτι τόσο χρήσιμο. Αν όμως ήταν άνθρωποι που πραγματοποιούσαν μια τελετή, ίσως τον άφησαν δίπλα στον “Άνθρωπο των Πάγων” για να τον χρησιμοποιήσει στην άλλη ζωή του ή ως προσφορά στους θεούς.
Άλλη μία ένδειξη είναι το ότι η μούμια βρέθηκε σε ένα φυσικό χαντάκι κατά μήκος του περάσματος. Σύμφωνα με προγενέστερες ερμηνείες, ο Ότζι είχε καταφύγει εκεί για να προφυλαχτεί από την κακοκαιρία. “Το χαντάκι όμως δεν είναι βαθύ και βρίσκεται σε ένα ψηλό σημείο του περάσματος. Θα ήταν ακατάλληλο για προφύλαξη από θύελλες” είχε εξηγήσει ο Ρείνχαρντ. Ωστόσο, οι απόψεις του δεν είχαν πείσει τους Ευρωπαίους ειδικούς, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγεται και ο συντηρητής της μούμιας, ο παθολόγος Έντουαρντ Έγκαρτερ Βιγκλ, από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Νότιου Τιρόλου.
Η αμφισβητούμενη έως σήμερα θεωρία του Ρείνχαρντ όμως φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τη νέα μελέτη που ήδη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity.
Σύνταξη, με πληροφορίες από Ελευθεροτυπία και Discover, 27/08/10
Ζ.Ξ.
