Το ότι οι βασιλείς της Ανατολικής Μεσογείου της Εποχής του Χαλκού αντάλασσαν συστηματικά επιστολές που καθόριζαν τις μεταξύ τους διπλωματικές σχέσεις είναι ένα γνωστό και αγαπημένο θέμα όλων όσων ασχολούνται με την αρχαιολογία. Το πλήθος των σφηνοειδών πινακίδων που περιέχουν τις επιστολές αυτές και έρχονται στο φως κατά τις ανασκαφές ανακτόρων αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές ενός πλήρως αναπτυγμένου συστήματος επικοινωνίας που εξασφάλιζε την πολιτική αρμονία μεταξύ μυθικών αυτοκρατοριών: της Αιγύπτου, των Χετταίων, των Βαβυλωνίων, των Ασσυρίων… Πάρά όμως την ενδελεχή μελέτη της πρωτόγονης αυτής διπλωματίας από ιστορικούς και αρχαιολόγους, ένα ερώτημα παραμένει αναπάντητο: από πού έρχονταν πραγματικά αυτές οι επιστολές; Είναι οι σφηνοειδείς πινακίδες τα αυθεντικά έγγραφα που έφεραν στη θέση της εύρεσής τους μαντατοφόροι από μακρινές περιοχές ή αρχειακά αντίγραφα, προσεκτικά κατασκευασμένα από γραφείς του βασιλιά-παραλήπτη;

Τον γρίφο αυτό υπόσχεται να λύσει σύντομα ο Yuval Goren, καθηγητής στο Τμήμα Αρχαιολογίας και Αρχαίων Πολιτισμών της Εγγύς Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ του Ισραήλ. Με μια μοναδική διεπιστημονική μέθοδο ο καθηγητής Goren υπόσχεται να αναλύει τη σύσταση της κάθε πήλινης πινακίδας, χωρίς όμως να την καταστρέφει. Επιστρατεύοντας επιστήμες οπως η αρχαιολογία, η γεωλογία, η φυσική, η μηχανική και η χημεία και εφαρμογές όπως η ακτινολογία, κατασκεύασε ένα φορητό εργαστηριακό εργαλείο με το οποίο θα σαρώνει την επιφάνεια των αντικειμένων παράγοντας μια ακτινογραφία τους με πλήρη στοιχεία για τον τύπο πηλού και τα μέταλλα που ανιχνεύονται στο εσωτερικό του. Με βάση τα παραπάνω θα είναι σε θέση να προσδιορίσει την ευρύτερη περιοχή προέλευσης του χώματος – και τελικά της κάθε πινακίδας!

Όσο για το βαθμό χρησιμότητας της μεθόδου, ο καθηγητής αναφέρει ως παράδειγμα την «ακτινογραφία» μιας πινακίδας σύγχρονης εκείνων της Τελ ελ Αμάρνα της Αιγύπτου, η οποία όμως βρέθηκε στις ανασκαφές της Οφέλ, κοντά στην Ιερουσαλήμ.
«Πιστεύουμε ότι πρόκειται για εντόπιο προϊόν, γραμμένο από γραφείς της Ιερουσαλήμ και κατασκευασμένο από πηλό διαθέσιμο στην περιοχή. Καθώς βρέθηκα κοντά σε Ακρόπολη, είναι μάλιστα πιθανό αυτό το τμήμα επιστολής να προέρχεται από κάποιον βασιλιά της Ιερουσαλήμ». Προσθέτει μάλιστα ότι αυτό θα μπορούσε να είναι αρχειακό αντίγραφο μιας επιστολής του Άμπντι-Χέμπα, βασιλιά της Ιερουσαλήμ, προς τον φαραώ, στη γειτονική Αίγυπτο.

Η νέα μέθοδος λοιπόν θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική για τη μελέτη της αρχαίας διπλωματίας αλλά και της αρχαίας αρχειονομίας! Καθώς μάλιστα η πρωτοποριακή σάρωση μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα υλικά (μέταλλα, κονίαμα, υαλόμαζα), η μέθοδος του καθηγητή Goren μπορεί να δώσει την απάντηση και σε άλλα αρχαιολογικά διλήμματα, όπως η ταυτοποίηση εισηγμένων αντικειμένων σε διάφορες θέσεις αλλά και η διάκριση πλαστών αρχαιοτήτων!

Πηγή:Yuba.net, 05/08/10

Ζ.Ξ.