Πλούσια ανθρωπολογικά και υλικά κατάλοιπα ενός πανάρχαιου πολιτισμού αποκαλύπτονται από τις έρευνες μιας διεπιστημονικής ομάδας ανθρωπολόγων, αρχαιολόγων και παλαιοντολόγων στο σπήλαιο Ίφρι ν-Αμρ ου Μούσσα της περιοχής Ουέντ Μπεχτ του Μαρόκου.
Πρόκειται για την πρώτη αποστολή που ασχολείται με τους πολιτισμούς που άκμασαν στο Μαρόκο κατά την τοπική Εποχή του Χαλκού. Η ομάδα εργάζεται στην ευρύτερη περιοχή του Αιτ-Σιμπέρν, όπου βρίσκεται το σπήλαιο, από το 2005 και με επικεφαλής τον ερευνητή καθηγητή του Εθνικού Ινστιτούτου Επιστημών της Αρχαιολογίας και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (INSAP) Youssef Bokbot. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν 26 θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, αλλά τα ευρήματα στη θέση του σπηλαίου κρίνονται χωρίς προηγούμενο.
Από το 2006, οπότε και ξεκίνησε η έρευνα στο σπήλαιο, η ομάδα έχει αποκαλύψει οικιστικούς χώρους και ταφές μαζί με αντικείμενα-μάρτυρες της ακμής του ιδιάζοντος «κωδωνόσχημου πολιτισμού» (civilization campaniforme) ο οποίος άκμασε από το 5000 μέχρι και το 3500 π.Χ. Η πολιτισμική αυτή έκφραση, που ονομάζεται έτσι από το σχήμα των αγγείων που παρήγαγαν οι εκπρόσωποί της, απαντάται σε διάφορες θέσεις του Μαρόκου αλλά και στην Ιβηρική χερσόνησο, μάλλον ως αποτέλεσμα εμπορικών σχέσεων των Βορειοαφρικανών με τους Ιβήρες της εποχής. Τα ευρήματα του σπηλαίου κρίνονται μοναδικά για την ποσότητα αλλά και τις διαφορετικές πτυχές του τρόπου ζωής που αντιπροσωπεύουν.
Συγκεκριμένα, στο σπήλαιο βρέθηκαν έξι ανθρώπινοι σκελετοί τοποθετημένοι σε επιμελημένο τόπο ταφής. Ανάμεσα στα ανθρώπινα κατάλοιπα υπήρχαν και τέσσερα παιδιά, που φαίνεται ότι είχαν τοποθετηθεί σε εμβρυακή στάση ενώ το κεφάλι ή και το στήθος τους ήταν καλυμμένο. Η πανίδα της περιοχής αντιπροσωπεύεται από κατάλοιπα άγριων (αρκούδες, πάνθηρες, αντιλόπες της Αφρικής, αγριόχοιροι, σκαντζόχοιρο, γαζέλες, χελώνες, αρπακτικά πουλιά, στρουθοκάμηλοι, σαλιγκάρια και θαλάσσια ασπόνδυλα) αλλά και εξημερωμένων ζώων (σκύλοι, κατσίκες) και μαρτυρούν τις περιβαλλοντικές αλλαγές στο χώρο. Τέλος, η στρωματογραφία της κεραμικής, των σπάνιων χάλκινων (αιχμές, σουβλιά) καθώς και των οστέινων αντικειμένων (μια πόρπη και άφθονα σουβλιά και φτερά) θεωρείται ενδεικτική για την κατανόηση στην εξέλιξη του κωδωνόσχημου πολιτισμού στο Μαρόκο. Μέχρι σήμερα μάλιστα ο δρ Bokbot θεωρεί ότι ο κωδωνόσχημος πολιτισμός ήταν γέννημα αυτοχθόνων κατοίκων του Μαρόκου.
Φαίνεται πάντως ότι η έρευνα στο σπήλαιο και την ευρύτερη περιοχή του θα συνεχίζονται για πολλά χρόνια ακόμη. Ερωτήματα ου σχετίζονται με την εξέλιξη των ναυτικών σχέσεων των Βορειοαφρικανών με τους Ιβήρες, αλλά και η ανταπόκριση των ανθρώπων στις εναλλασσόμενες κλιματολογικές συνθήκες μένουν αναπάντητα μυστήρια που περιμένουν τη λύση τους.
Πηγή: Aufait, 10/05/10
Ζ.Ξ.
