Οποιοδήποτε σχέδιο αποκατάστασης της Βαβυλώνας ως χώρου υποδοχής τουριστών και αρχαιολογική έρευνας πρέπει να περιλαμβάνει τον έλεγχο του νερού ως «κύρια προτεραιότητα». Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το συμπέρασμα μιας διεθνούς ομάδας ειδικών, οι οποίοι συζήτησαν πρόσφατα σε συνάντηση στη Νέα Υόρκη ένα καυτό ζήτημα για τη διεθνή αρχαιολογία: την προστασία και την αξιοποίηση ενός από τους πιο θρυλικούς αρχαιολογικούς χώρους του κόσμου, της πόλης της Βαβυλώνας, στο σημερινό Ιράκ.

Η αλλοτινή πόλη-σύμβολο παγκόσμιας δύναμης και πλούτου (κατείχε τη θέση αυτή τόσο στην αρχαία ελληνική παράδοση όσο και στη Βίβλο) είναι σήμερα τόπος ερειπίων που ολοένα καταστρέφονται λόγω φυσικών αλλά και ιστορικών συνθηκών. Υπόγεια ύδατα που απειλούσαν πάντα το έδαφος της πόλης – είχαν απασχολήσει ακόμη και τον αρχαίο βασιλιά Ναβουχοδονόσορα – κατατρώγουν τα ερείπια στην περιοχή της Πύλης της Ιστάρ και των Κρεμαστών Κήπων. Ήδη οι Γερμανοί ερευνητές ης ομάδας του Robert Koldewey που μελέτησαν για πρώτη φορά το χώρο εντόπισαν τον κίνδυνο των υπόγειων υδάτων αλλά και τις καταστροφές που είχαν επέλθει από την ανθρώπινη παρέμβαση τόσων αιώνων, για να συντελέσουν τελικά και οι ίδιοι σε αυτές, μεταφέροντας την Πύλη της Ιστάρ σε μουσείο στο Βερολίνο! Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Σαντάμ Χουσεϊν, ως διάδοχος του Ναβουχοδονόσορα, ξεκίνησε την κατασκευή ενός γιγαντιαίου ανακτόρου στο χώρο των αρχαιοτήτων. Οι Αμερικανοί στρατιώτες, τέλος, συνέχισαν την καταστροφική δραστηριότητα, εφαρμόζοντας στη Βαβυλώνα την ίδια συμπεριφορά που επέδειξαν και στο υπόλοιπο Ιράκ.

Σήμερα όμως, οι διεθνείς ερευνητές σκοπεύουν να γυρίσουν το χρόνο πίσω! Μέσω ενός νέου προγράμματος, του Future of Babylon, η ομάδα ασχολείται με την τεκμηρίωση των καταστροφών από τα υπόγεια ύδατα, τα οποία συνδέονται περισσότερο με τον Ευφράτη και τα αρδευτικά συστήματα γύρω του. Με αρχική χρηματοδότηση από το United States Department of State με $700,000 και προοπτική να διαρκέσει πέντε ή έξι χρόνια, πρόκειται για ένα δύσκολο, χρονοβόρο και ακριβό πρόγραμμα το οποίο όμως είναι αναγκαίο για την εξασφάλιση της συνέχειας και της διατήρησης του χώρου της Βαβυλώνας. Ήδη, η δραστηριότητα είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη χρονιά με τη σύμπραξη του World Monuments Fund και το Κρατικό Συμβούλιο Αρχαιοτήτων και Κληρονομιάς του Ιράκ. Μέχρι σήμερα έχει γίνει επιφανειακή έρευνα των ερειπίων και έχει ξεκινήσει η αναστήλωση δύο μουσείων στην περιοχή, ενώ εξετάζονται λύσεις σχετικά με την αξιοποίηση του ανακτόρου του Σαντάμ. Προσδοκία όλων πάντως είναι να ξαναγίνει η Βαβυλώνα ένας τόπος που συνδέει τους Ιρακινούς με το παρελθόν τους.

Πηγή: New York Times, 22/03/10

Z.Ξ.