Η πρώτη μάχη, για να συμφωνήσουν περιφερειάρχες, τοπικοί παράγοντες και οι επικεφαλής των περιφερειακών υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού σε μια λίστα έργων πολιτισμού κοινής αποδοχής που θα ενταχθούν το γρηγορότερο στο ΕΣΠΑ, φαίνεται πως κερδήθηκε.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Μικρής Δοξιπάρας του Έβρου είναι μια δίκαιη προτεραιότητα για το ΥΠΠΟΤ. Ο κατάλογος των πιο σημαντικών έργων ανά περιφέρεια τελικά συγκροτήθηκε και κατατέθηκε στο υπουργείο Οικονομικών, που προσπαθεί να «τρέξει» τα ευρωπαϊκά επιχειρησιακά προγράμματα, έτσι ώστε να περιορίσει την ύφεση. Το υπουργείο Πολιτισμού ανταποκρίθηκε σε αυτό το κάλεσμα, παρ’ όλο που δεν διαθέτει τομεακό πρόγραμμα «Πολιτισμού» και τα τρία τελευταία χρόνια είχε παραιτηθεί των πιστώσεων που είχαν εξασφαλιστεί με διυπουργική συμφωνία από τα κοινοτικά κονδύλια για τον πολιτισμό, με αποτέλεσμα να έχει σήμερα μηδενική απορροφητικότητα.
Όλοι γνωρίζουν στο ΥΠΠΟΤ ότι τα κονδύλια του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (2007-2013) είναι η μόνη ελπίδα για να ανοίξουν δουλειές στον χώρο του πολιτισμού και να πάρει πάλι μπρος η μηχανή. «Μέχρι τα τέλη Μαΐου μπορούν να γίνουν οι πρώτες εντάξεις “ώριμων” μελετών, ώστε να αρχίσει σιγά σιγά το καλοκαίρι η υλοποίησή τους». Την αισιοδοξία αυτή μάς μετέφερε χθες η γεν. γραμματέας του ΥΠΠΟ Λίνα Μενδώνη όταν τη ρωτήσαμε ποια έργα θα δούμε να υλοποιούνται άμεσα. «Πήγαμε καλά», μας είπε αναφερόμενη στις ολοήμερες συσκέψεις, που έγιναν το τελευταίο δεκαήμερο παρουσία της, όπως και στελεχών του ΥΠΠΟΤ στις 13 περιφέρειες της χώρας, προκειμένου να καταλήξουν στις προτεραιότητες των έργων που μπορούν να ενταχθούν άμεσα στο ΕΣΠΑ. Οχι πως δεν υπήρξαν διαφωνίες μεταξύ τους. Κατέληξαν, όμως, στη λίστα του εφικτού κάτω από τις παρούσες συνθήκες.

Μεγάλα έργα και… μικρά
Έτσι, το υπουργείο Πολιτισμού παίρνει ξανά στα χέρια του τη διαχείριση των έργων που το αφορούν, υλοποιώντας τα, μάλιστα, με αυτεπιστασία, κάτι που εξασφαλίζει μείωση του κόστους κατά 30%. Ο στόχος είναι να μπορέσει να απορροφήσει τα τέσσερα επόμενα χρόνια (ώς το 2014) 850 εκατ. ευρώ. Μέσα σε αυτά τα έργα είναι ασφαλώς τα μεγαλύτερα, όπως της Ακρόπολης, αλλά και τα απομακρυσμένα, όπως της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου της Δοξιπάρας, έξω από το Διδυμότειχο, στα σύνορα.
Ήρθε η ώρα, πάντως, να ξαναδεί η νέα διοίκηση του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων Αρχαιολογικών Έργων (ΤΔΠΕΑΕ) με κριτήρια αντικειμενικά τον κατάλογο των ήδη ενταγμένων σε αυτό έργων, που φούσκωσε υπερβολικά την τελευταία 5ετία.
Πρέπει να εξετάσει αν είναι και τα 36 «μεγάλα» έργα, αν πληρούν τους όρους που έχουν τεθεί για την ένταξή τους στο ΤΔΠΕΑΕ, αν δηλαδή είναι πολυεπιστημονικά και εξασφαλίζουν ολοκληρωμένη προστασία και συνολική ανάδειξη ενός αρχαιολογικού χώρου και όχι ενός μόνο μνημείου.
Το Ταμείο είναι σε επικοινωνία με το υπουργείο Ανάπτυξης προκειμένου να αντλήσει κονδύλια από το τομεακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα». Και σ’ αυτό, όπως είναι φυσικό, δεν μπορούν να ενταχθούν όλα τα έργα που έχουν φορτωθεί στο ΤΔΠΕΑΕ, αλλά πολύ λιγότερα (20 με 26). Ένα από αυτά θα είναι ασφαλώς το Μουσείο Ηρακλείου Κρήτης, που παραμένει έξι χρόνια κλειστό. Το απογοητευτικό είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια, παρά τις εξαγγελίες υπουργών της προηγούμενης κυβέρνησης, δεν έχει αρχίσει ούτε καν το έργο συντήρησης των χιλιάδων αρχαίων αντικειμένων του, πριν επανατοποθετηθούν στις νέες βιτρίνες. Για όλα αυτά θα χρειαστεί τεράστια προσπάθεια και οι Κρήτες θα πρέπει να είναι ικανοποιημένοι αν το μουσείο τους αρχίσει να ανοίγει σταδιακά (ανά αίθουσες) από το τέλος του 2011 ώς το 2012.

Πηγή: Ελευθεροτυπία, Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, 17/3/10
http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=142168