Χάλκινο άγαλμα του 4ου π.Χ. αιώνα, που αναπαριστά τον Μέγα Αλέξανδρο και βρέθηκε στην κατοχή αρχαιοκάπηλων στην Καβάλα, ίσως αποδειχθεί ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα των τελευταίων χρόνων.
Το άγαλμα, ύψους περίπου 60 εκατοστών, κατασχέθηκε σε επιχείρηση της ασφάλειας Θεσσαλονίκης το βράδυ της Παρασκευής και από χθες βρίσκεται στα εργαστήρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, όπου θα τεθεί υπό το μικροσκόπιο των αρχαιολόγων.
Σε περίπτωση που αποδειχτεί γνήσιο, θα αποτελέσει το πρώτο αυθεντικό έργο του Λύσιππου, προσωπικού γλύπτη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που ανακαλύπτεται ως σήμερα. Μέχρι τώρα έχουν διασωθεί μόνο μεταγενέστερα αντίγραφα του γλύπτη της ρωμαϊκής περιόδου.
Αστυνομικοί του Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης παρακολουθούσαν επί μήνες τις κινήσεις δύο ανδρών από τη Δράμα – ενός 48χρονου εμπόρου που δραστηριοποιείται στη Θεσσαλονίκη και ενός γεωργοκτηνοτρόφου 51 ετών. Οι τελευταίοι κατείχαν μεγάλο αριθμό αρχαίων αντικειμένων και αναζητούσαν αγοραστές για να τα προωθήσουν. Ανάμεσα σ’ αυτά ήταν και το συγκεκριμένο άγαλμα, για την πώληση του οποίου ζητούσαν το πρωτοφανές ποσό των 7 εκατομμυρίων ευρώ.
Το βράδυ της Παρασκευής, σε αιφνιδιαστική επιχείρησή τους σε συνεργασία και με αστυνομικούς της Καβάλας, συνέλαβαν τους δύο άνδρες στην Εγνατία Οδό έξω από την Καβάλα.
Στο αυτοκίνητό τους βρήκαν και κατέσχεσαν το συγκεκριμένο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενώ σε έρευνες που ακολούθησαν στα σπίτια των συλληφθέντων στη Δράμα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν επίσης μια χάλκινη κεφαλή δίχρονου αγοριού της ρωμαϊκής περιόδου, ένα χάλκινο κεφάλι νεαρού άνδρα, μια ανάγλυφη πέτρα με παράσταση γυναίκας, 14 χρυσά, ασημένια και χάλκινα νομίσματα, τρεις σφραγίδες, δύο παλιά βιβλία και επτά CD ROM, σε δύο από τα οποία ήταν αποθηκευμένες φωτογραφίες αγαλμάτων και παλιά βιβλία.
Τα ευρήματα
Αρχαιολόγοι που εξέτασαν τα κατασχεμένα πιστοποίησαν πως τα περισσότερα από αυτά εμπίπτουν στις διατάξεις για την προστασία των αρχαιοτήτων. Ιδιαίτερα για το άγαλμα και την κεφαλή γνωμάτευσαν πως πρόκειται για αντικείμενα μοναδικής αρχαιολογικής, ιστορικής και εμπορικής αξίας.
Το άγαλμα του Αλεξάνδρου συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, και η ανάλυσή του τις επόμενες μέρες στα εργαστήρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης αναμένεται να δώσει απαντήσεις για τη σπουδαιότητά του.
Το «Εθνος» απευθύνθηκε σε αρχαιολόγους που ασχολούνται με την αρχαία γλυπτική αυτής της περιόδου. Κρίνοντας από τη φωτογραφία που έδωσε η αστυνομία στη δημοσιότητα, εκτίμησαν πως το σώμα του αγάλματος δείχνει να είναι γνήσιο, αλλά εξέφρασαν επιφυλάξεις για το αν ισχύει το ίδιο και με το κεφάλι του, το οποίο ενδέχεται να συγκολλήθηκε στη συνέχεια.
Για το ζήτημα έχουν προκύψει ήδη διαφωνίες μεταξύ αρχαιολόγων, ενώ οι απαντήσεις θα δοθούν μόνο στο εργαστήριο, όπου θα γίνει χωριστή ανάλυση του χαλκού στο σώμα και στην κεφαλή και θα εξεταστεί αν υπάρχουν ειδικές συγκολλήσεις στον λαιμό.
Ως προς τα άλλα αντικείμενα, οι ειδικοί αποφάνθηκαν, επίσης, πως είναι γνήσια η κεφαλή του δίχρονου αγοριού, σε αντίθεση με την κεφαλή του νεαρού άνδρα, που είναι κίβδηλη.
Ποιος ήταν ο Λύσιππος
Ο Λύσιππος γεννήθηκε στη Σικυώνα γύρω στο 390 π.Χ. Ηταν αυτοδίδακτος στην τέχνη της γλυπτικής και αργότερα ηγήθηκε της Σχολής του Αργους και της Σικυώνας και έγινε προσωπικός γλύπτης του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος τον εμπιστευόταν απόλυτα. Σύμφωνα με μαρτυρία από τον Πλίνο, δημιούργησε περισσότερα από 1.500 έργα, όλα σε χαλκό, από τα οποία δεν έχει διασωθεί κανένα ως σήμερα, παρά μόνο ορισμένα μεταγενέστερα αντίγραφα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα έργα του ήταν φιλοτεχνημένα από χαλκό, υλικό πολύτιμο για τους ανθρώπους σε δεύτερη χρήση.
Πηγή: Έθνος, Β. Ιγνατιάδης, Απ. Λυκεσάς, 1/3/10
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11424&subid=2&pubid=10469011