Υπήρξε μία από τις σπουδαιότερες ναυτικές δυνάμεις της αρχαιότητας και εκείνη που καθιέρωσε το ευβοϊκό αλφάβητο — από τα πρώτα της ελληνικής γραφής. Η γνωστή μόνο ως θέρετρο για τους περισσότερους Ερέτρια έρχεται να αποκαλύψει τα κρυμμένα αρχαία μυστικά της σε μια έκθεση-αφιέρωμα που ετοιμάζει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, υπό τον τίτλο «Ερέτρια. Ματιές σε μια αρχαία πόλη. Ελβετοί αρχαιολόγοι στην Ελλάδα».
Ένα αρχαίο σπίτι που θα «στηθεί» μαζί με τα 434 ευρήματα τα οποία θα ταξιδέψουν στο πλουσιότερο μουσείο της Ελλάδας από την Ερέτρια, τη Χαλκίδα, την Ολυμπία, τη Χαλκιδική, τη Σάμο και βεβαίως τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου θα αναλάβουν να «συστήσουν» στο ευρύ κοινό την «κωπηλάτιδα πόλη» που αναφέρεται ήδη από τον Όμηρο στον Νηών κατάλογο ως συμμετέχουσα στον Τρωικό Πόλεμο και η οποία πήρε το όνομά της από τους σπουδαίους κωπηλάτες της (ερέτες).
Σκοπός της έκθεσης είναι να γνωρίσουν οι επισκέπτες τη δημόσια και ιδιωτική ζωή στην αρχαία πόλη —με δεδομένα από την Αγορά, το Γυμνάσιο, τον Ναό του Απόλλωνος Δαφνηφόρου—, τις σχέσεις της με τον έξω κόσμο, την πολιτική της στον αποικισμό και τη ναυτική της δραστηριότητα. Για τον σκοπό αυτό θα επιστρατευθούν εντυπωσιακά έργα ερυθρόμορφης και μελανόμορφης κεραμικής, γεωμετρικά αγγεία από το Λευκαντί —τον πρώτο οικισμό πριν από την ίδρυση της Ερέτριας—, ευρήματα από το Ιερό του Απόλλωνος Δαφνηφόρου όπως η σημαντική κεφαλή της Αθηνάς, πολύτιμα και περίτεχνα χρυσά κοσμήματα, ενώ δεν αποκλείεται να ταξιδέψει ως την Αθήνα από τη Ρώμη και τα μουσεία του Καπιτωλίου μία αμαζόνα.
Το νήμα θα αρχίσει να ξετυλίγεται από το Λευκαντί και τον ρόλο που διαδραμάτισε στην ιστορία της περιοχής, αποτελώντας σημαντικό κέντρο διεξαγωγής του εμπορίου από την Ανατολική Μεσόγειο και τη Φοινίκη έως τη Μαύρη Θάλασσα. Για να περάσει από την ίδια την Ερέτρια και να συνεχίσει προς τις αποικίες, καθώς συμμετείχε ενεργά στον πρώτο αποικισμό των Ελλήνων, ιδρύοντας αποικίες στον Βορρά (Παντικάπαιον και Φαναγόρεια στην Κριμαία), αλλά και στη Δύση (ίδρυση των Πιθηκουσών στην Ιταλία και εποικισμός της Κέρκυρας) έως ότου εξελιχθεί σε σημαντικό εμπορικό κέντρο, που είχε επαφές με τη Μικρά Ασία, τη Συρία και την Κύπρο, όπως μαρτυρεί η κεραμική που βρέθηκε στις ακτές των περιοχών αυτών. Θέλησε δε να επεκταθεί, κίνηση που οδήγησε στην ήττα της από τη Χαλκίδα κατά τη διάρκεια του Ληλαντίου Πολέμου.
Ακολουθεί η Ελβετία
Η έκθεση-αφιέρωμα στην Ερέτρια προγραμματίζεται εν συνεχεία να ταξιδέψει στην Ελβετία και στο Αntikenmuseum της Βασιλείας με 424 αντικείμενα, ώστε όχι μόνο να αναδειχθεί η αρχαία ναυτική δύναμη αλλά και να παρουσιαστεί το έργο της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής, η οποία μελετά την περιοχή εδώ και 45 χρόνια.
Πηγή: Τα Νέα, Μ. Αδαμοπούλου, 22/1/10
