Σε κίνδυνο βρίσκεται ένας από τους ελάχιστους αρχαιολογικούς χώρους του Πειραιά, η Ηετιώνεια Πύλη, που εδώ και 25 αιώνες στέκει στη βραχώδη γλώσσα που σχηματίζει τον φυσικό προμαχώνα του Κανθάρου, στον λόφο Καστράκι της Δραπετσώνας. Ένα κομμάτι του πύργου της έχει καταρρεύσει, ενώ κινδυνεύει κι ένα κομμάτι του περιβόλου, καθώς είναι κατασκευασμένα από ευαίσθητη πειραϊκή πέτρα. Οι μελέτες για τη σωτηρία της Πύλης είναι έτοιμες, ωστόσο τα 600.000 ευρώ που απαιτούνται αναμένεται να έρθουν από το νέο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης (ΕΣΠΑ). Και αν τελικώς υλοποιηθούν, ο φτωχός αρχαιολογικά Πειραιάς θα αποκτήσει έναν νέο χώρο, έκτασης συνολικά 2,5 στρεμμάτων.

Αν και με βαριά τραύματα, η Ηετιώνεια Πύλη- η είσοδός της καταστράφηκε το 1922 από την τοποθέτηση ενός αγωγού, όταν χτυπήθηκε από τον βομβαρδισμό του 1944 και όταν χάθηκε κάτω από τα μπάζα για δεκαετίες- εξακολουθεί να προκαλεί δέος ακόμη και σήμερα στον επισκέπτη με τους δύο κυκλικούς πύργους που την πλαισιώνουν, τα περίπου 100 μ. του αρχαίου τείχους που σώζεται εκατέρωθεν, αλλά και την τάφρο της (βάθους 5 μ.), αμυντικό έργο με τέσσερις φάσεις, που στο σύνολό του μαρτυρεί την εξέλιξη των τειχών ανάλογα με την εξέλιξη της πολεμικής τέχνης.

«Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μνημείο, διότι σε αντίθεση προς τις αστικές πύλες του Πειραιά που είχαν σχεδιαστεί για να εξυπηρετούν την είσοδο και την έξοδο κατοίκων και εμπορευμάτων, η Ηετιώνεια ήταν ένα φρούριο, με αποκλειστικό σκοπό την προστασία τής από ξηράς προσπέλασης του λιμανιού», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η προϊσταμένη της ΚΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Έφη Λυγκούρη.

Χαμένη ανάμεσα στις τεράστιες εγκαταστάσεις του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), τα πλοία και έναν δρόμο ταχείας κυκλοφορίας, η Ηετιώνεια Πύλη «μετά τη συντήρηση και την ανα στήλωσή της όχι απλώς θα σωθεί, αλλά θα είναι και καλύτερα αναγνώσιμη στο ευρύ κοινό», επισημαίνει ο προϊστάμενος Αρχαιολογικών Έργων της ΚΣΤ΄ ΕΠΚΑ Δημοσθένης Σβολόπουλος, ο οποίος παρουσίασε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο τη μελέτη που υπογράφουν οι Στέλλα Γρηγοριάδη και Γουλιέλμος Ορεστίδης. Όταν ολοκληρωθούν τα έργα, θα είναι ορατός και ο γειτονικός ταφικός περίβολος.

Αν τελικώς υλοποιηθεί η μελέτη και ο ΟΣΕ παραχωρήσει μια μικρή ζώνη στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού θα διαμορφωθεί ένας νέος αρχαιολογικός χώρος 2,5 στρεμμάτων, ο οποίος θα φυτευτεί και θα φωτιστεί ώστε να είναι ορατός το βράδυ και από τα πλοία, ενώ μια μικρή πεζογέφυρα θα επιτρέπει στους επισκέπτες να περνάνε πάνω από την τάφρο και να μπαίνουν από την πύλη όπως οι αρχαίοι Αθηναίοι εν καιρώ ειρήνης.

Η Ηετιώνεια Πύλη

●Πήρε το όνομά της από τον άγνωστο ήρωα Ηετίωνα, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση κατοίκησε πρώτος στην περιοχή
●Η είσοδος έκλεινε με δίφυλλη πόρτα ανοίγματος 3,7 μ.
●Δύο πύργοι εκατέρωθεν της εισόδου είχαν διάμετρο 10 και 11 μ.
●Διέθετε τάφρο πλάτους 10 μ. και βάθους 5 μ.
●Μπροστά στον νότιο προμαχώνα έχει γυριστεί η σκηνή πάλης μεταξύ Νίκου Κούρκουλου και Σπύρου Καλογήρου στην ταινία «Λόλα»

Πηγή: Τα Νέα, Μ. Αδαμοπούλου, 19/1/10