Ο Σύλλογος Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΣΜΦΙΑ) είναι ένας από τους πρώτους Συλλόγους Μεταπτυχιακών φοιτητών στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1994, με πρώτη εκλεγμένη πρόεδρο την Μιμίκα Κρίγκα. Κύριος στόχος του Συλλόγου είναι η συνδικαλιστική εκπροσώπηση των μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος. Από το 1994 μέχρι σήμερα μέλη του Συλλόγου έχουν διατελέσει εκατοντάδες μεταπτυχιακοί φοιτητές Α΄ και Β΄ κύκλου, ιστορικοί και αρχαιολόγοι, αρκετοί από τους οποίους σήμερα είναι αξιόλογοι επιστήμονες, ερευνητές ή ακαδημαϊκοί δάσκαλοι.
Σήμερα ο Σύλλογος αριθμεί μερικές εκατοντάδες εγγεγραμμένα μέλη, μεταπτυχιακούς φοιτητές Α΄ και Β΄ κύκλου με τις εξής κατευθύνσεις: 1) Προϊστορική Αρχαιολογία, 2) Κλασική Αρχαιολογία, 3) Βυζαντινή Αρχαιολογία, 4) Ιστορία της Νεότερης Τέχνης, 5) Ιστορία της Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, 6) Βυζαντινή Ιστορία, 7) Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία και 8) Ευρωπαϊκή Ιστορία. Στις παραπάνω κατευθύνσεις προστέθηκαν πριν λίγα χρόνια και δύο νέα διατμηματικά μεταπτυχιακά προγράμματα, τα οποία διοργανώνει το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας σε συνεργασία με άλλα Πανεπιστημιακά τμήματα: α) Διαχείριση Μνημείων : Αρχαιολογία, Πόλη, Αρχιτεκτονική και β) Μουσειακές Σπουδές, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές των οποίων αποτελούν και εκείνοι μέλη του Συλλόγου.
Μεταξύ των σκοπών του Συλλόγου είναι η προαγωγή και προάσπιση των φοιτητικών και επαγγελματικών επιδιώξεων και συμφερόντων των μεταπτυχιακών φοιτητών, η εκπροσώπηση των μεταπτυχιακών φοιτητών στα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημίου, η προώθηση και επίλυση των εκάστοτε προβλημάτων και η προβολή τόσο εντός της Ελλάδας όσο και διεθνώς του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών. Μέλη του Συλλόγου έχουν τη δυνατότητα να γίνουν όσοι πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές σε προγράμματα τη διοίκηση των οποίων ασκεί το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Ο Σύλλογος διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο που εκλέγεται κάθε χρόνο με ετήσια θητεία.
Από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής του, εκτός από τη συνδικαλιστική εκπροσώπηση, ο Σύλλογος αναπτύσσει και πολιτιστική δράση, όπως η διοργάνωση ημερίδων, διαλέξεων και συνεδρίων. Σημαντικό σταθμό στην ιστορία του Συλλόγου αποτελεί η ίδρυση του περιοδικού Διαχρονία, το οποίο εκδίδεται από το 1997 και προσφέρει τη δυνατότητα σε πολλούς νέους ερευνητές να δημοσιεύσουν πρωτότυπες εργασίες τους. Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 8 τεύχη του περιοδικού ενώ σύντομα θα κυκλοφορήσει και το 9ο τεύχος.
Το Α΄ Επιστημονικό Συνέδριο Νέων Ερευνητών του Περιοδικού Διαχρονία με τίτλο «Πόλη και Ύπαιθρος στη Μεσόγειο» πραγματοποιήθηκε από τις 29 έως τις 31 Μαΐου του 2007. Το Συνέδριο τέθηκε υπό την αιγίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο πλαίσιο των εορτασμών των 170 ετών από την ίδρυση του Ιδρύματος. Στην οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου συμμετείχαν μεταπτυχιακοί φοιτητές-μέλη του Συλλόγου, οι οποίοι εθελοντικά εργάστηκαν για τη διεξαγωγή του. Νέοι ερευνητές, ιστορικοί και αρχαιολόγοι αλλά και νέοι επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων από διάφορα ανώτατα ιδρύματα ανακοίνωσαν πρωτότυπες εργασίες τους, που σύντομα πρόκειται να δημοσιευτούν στον τόμο των Πρακτικών του Συνεδρίου. Στις προσεχείς εκδηλώσεις του Συλλόγου εντάσσεται η διοργάνωση Συνεδρίου με θέμα «Θρησκεία και Πολιτική», το οποίο θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2010 στην Αθήνα. Με αφορμή την έκδοση του επόμενου τεύχους του περιοδικού Διαχρονία, ο Σύλλογος προγραμματίζει και μία ημερίδα με θέμα «Φτώχεια, Φιλανθρωπία και Πρόνοια».
Οι σημαντικές αυτές πρωτοβουλίες του Συλλόγου συντελούν σε μεγάλο βαθμό στη γνωριμία των νέων ερευνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, στην επικοινωνία και τη σύσφιξη των μεταξύ τους σχέσεων και στην ανταλλαγή ιδεών. Ταυτόχρονα, ο Σύλλογος παραμένει το κυρίαρχο μέσο εκπροσώπησης των μελών του στα όργανα συνδιοίκησης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
Νικήτας Πάσσαρης
Μεταπτυχιακός Φοιτητής Β΄κύκλου, ταμίας του Συλλόγου