Μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ευρώπης, η σημασία της οποίας αποκαλύπτεται μόλις τις τελευταίες δεκαετίες, είναι τα Χανιά. Με διάσπαρτες αρχαιότητες σε κάθε σημείο της πόλης, ένα κομμάτι της ιστορίας των Χανίων βγαίνει στην επιφάνεια, με την παραμικρή εκσκαφή, απ’ όπου κι αν αφαιρεθούν τα πιο πρόσφατα στρώματα εδάφους.
Είναι λογικό επομένως ότι η ΚΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων βρίσκεται διαρκώς σε επιφυλακή, καθώς αποκαλύπτονται συνεχώς και στα πιο απρόσμενα σημεία, ενδείξεις της σημασίας της πόλης κατά την αρχαιότητα. Εκτός από την περιοχή των τειχών, όπου είναι εμφανές ένα αρχαιολογικό παλίμψηστο, με στρώματα προϊστορικών, κλασικών, ρωμαϊκών, ελληνιστικών και βυζαντινών χρόνων, ανασκαφές στην πόλη, σε ανασκαφές που γίνονται ακόμη και σε μικρής έκτασης έργα του δήμου, αποκαλύπτουν σημαντικά ευρήματα.
Μόλις πρόσφατα, σε εργασίες του αποχετευτικού δικτύου βρέθηκε επιγραφή Γραμμικής Β. Σε συνδυασμό με άλλα ευρήματα, όπως τη μοναδική στη Δυτική Κρήτη δεξαμενή καθαρμών, με καλοδιατηρημένες άθικτες τοιχογραφίες, οι επιγραφές αποδεικνύουν ότι τα Χανιά ήταν αστικό κέντρο από την τρίτη χιλιετία, αλλά και ανακτορικό κέντρο.
Η εντυπωσιακή δεξαμενή καθαρμών βρίσκεται σήμερα προστατευμένη ως ημιυπόγειο πολυκατοικίας στο κέντρο της παλιάς πόλης, δίπλα στην οδό Δασκαλογιάννη, όπου κάτω από την άσφαλτο βρίσκονται καταχωμένες οι αποδείξεις μιας οργανωμένης πόλης. Τέτοιες λύσεις προστατευμένης ανάδειξης ή κατάχωσης επιλέγονται αναγκαστικά εξαιτίας της πυκνής δόμησης της πόλης και των προβλημάτων απαλλοτρίωσης. Γι’ αυτό και ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα, 15 τάφοι της ελληνιστικής εποχής, βρίσκονται στο υπόγειο μιας πολυκατοικίας, αλλά και η τύχη 60 ακόμα τάφων διαφόρων εποχών, που έχουν αποκαλυφθεί δίπλα στην εκκλησία Πέτρου και Παύλου, είναι ακόμη ασαφής, καθώς το ΥΠΠΟ δεν έχει εγκρίνει την απαλλοτρίωση του οικοπέδου.
Τα Χανιά είναι γεμάτα από τέτοια αρχαιολογικά μυστικά, πέρα από τα εμφανή ευρήματα που έχουν αναδειχθεί με φροντίδα από τους ανθρώπους της ΚΕ΄ Εφορείας, όπως είναι η στεγασμένη ελληνοσουηδική ανασκαφή στην οδό Κανεβάρο. Οι επισκέπτες της πόλης έχουν πλέον ένα επιπλέον εργαλείο, τον καλογραμμένο και αναλυτικό οδηγό, που είναι αφιερωμένος αποκλειστικά στις αρχαιότητες της πόλης. Στις 200 σελίδες του δίγλωσσου (ελληνικά και αγγλικά) οδηγού με τίτλο «Χανιά (Κυδωνία): Περιήγηση σε χώρους αρχαία μνήμης», παρουσιάζονται 21 σημεία της πόλης των Χανίων όπου βρίσκονται αρχαιότητες, με ένα σύντομο επεξηγηματικό κείμενο και πλήθος φωτογραφιών από τα ευρήματα.
Σύμφωνα με την προϊσταμένη της ΚΕ΄ Εφορείας, Μαρία Βλαζάκη που παρουσίασε τον οδηγό το Σάββατο στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, «σε μια σύγχρονη πόλη με τέτοια πυκνότητα στον χώρο και τον χρόνο, όπως τα Χανιά, το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι πολύ δύσκολο. Αφενός πρέπει να προλαβαίνει να διασώζει τις καθημερινά εμφανιζόμενες αρχαιότητες από την πλήρη καταστροφή και αφετέρου να βρίσκει τρόπους να αναδεικνύει τις σημαντικότερες από τις αρχαιότητες που έρχονται στο φως». Η έκδοση τέλος, του οδηγού είναι ένα παράδειγμα καλής συνεργασίας των δημοσίων υπηρεσιών με τον ιδιωτικό τομέα, καθώς πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία της εταιρείας καπνικών προϊόντων JT International, που συνεργάζεται στενά με την Εφορεία τα τελευταία δύο χρόνια.
Πηγή: Καθημερινή, Π. Παναγόπουλου, 8/12/09
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_08/12/2009_382366
