Χρειάστηκαν πέντε χρόνια αναστηλώσεων από ειδικούς, και το Φετιχιέ τζαμί στον περίβολο του οποίου βρίσκεται ο οικογενειακός τάφος του Αλή Πασά είναι πλέον έτοιμο να αποκαλύψει τις μοναδικές τοιχογραφίες του.
Σημείο αναφοράς των Ιωαννίνων, στο ανατολικότερο σημείο της ακρόπολης Ιτς Καλέ φιλοξενεί μια εξαιρετική έκθεση εποπτικού υλικού για την ιστορία του μνημείου, του μνημειακού συνόλου στο οποίο εντάσσεται, του Κάστρου, αλλά και της πόλης των Ιωαννίνων κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας.
Έγιναν πολλές εργασίες από την 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων για την αποκατάσταση των πολύχρωμων διακοσμήσεων στο εσωτερικό του, αλλά και εξωτερικά. Έπειτα από μακροχρόνιες εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης των τοιχογραφιών του από την 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων γίνεται επισκέψιμο στο κοινό και σύντομα θα λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος.
Το Φετιχιέ τζαμί είναι κτίσμα του 18ου αιώνα και βρίσκεται στην ίδια θέση όπου είχε ανεγερθεί η βυζαντινή μητρόπολη της πόλης, αφιερωμένη στον Ταξιάρχη Μιχαήλ, προστάτη των ηγεμόνων της Ηπείρου. Μετά την υποταγή των Ιωαννίνων στους Τούρκους, το 1430, στον ίδιο χώρο λειτούργησε το πρώτο μουσουλμανικό θρησκευτικό ίδρυμα, το οποίο και ονομάστηκε Φετιχιέ, δηλαδή «της κατάκτησης».
Άλλες πληροφορίες ωστόσο θέλουν εκεί να πρωτοχτίστηκε ένα μετζίτ, ένα μικρό τέμενος χωρίς μιναρέ. Το Φετιχιέ τζαμί αποτέλεσε κέντρο θρησκευτικής ζωής στην ακρόπολη όλο τον 18ο αιώνα, ενώ εξυπηρετούσε τις θρησκευτικές ανάγκες της αυλής του Αλή Πασά.
Οι τοιχογραφίες του είναι εξαιρετικές, πολύχρωμες με συνθέσεις λουλουδιών, καρπών και βλαστών, που συνδυάζονται με διάφορα γεωμετρικά σχέδια.
Ανάμεσά τους υπάρχουν επιγραφές από το κοράνι, αλλά και μεταγενέστερες επιζωγραφίσεις, η εκτενέστερη από τις οποίες είναι οι μαύρου χρώματος κίονες και τα μεγάλα στεφάνια που κοσμούν τον θόλο. Η ζωγραφική αυτή αντικατοπτρίζει το πνεύμα του νεοκλασικισμού που επικρατούσε στην πόλη των Ιωαννίνων τον 19ο αιώνα.
Στο νότιο τμήμα του κτιρίου, που σύμφωνα με τα μουσουλμανικά έθιμα είναι στραμμένο προς τη Μέκκα, ανοίγεται η ιερή κόγχη του τεμένους, το μιχράμπ, που φέρει εντυπωσιακό γύψινο διάκοσμο, ενώ στο κέντρο του επιστυλίου αναγράφεται η βεβαίωση της ισλαμικής πίστης: «Ένας ο Θεός και ο Μωάμεθ ο προφήτης αυτού».
Ο μιναρές με οξυκόρυφη στέγη και λίθινο εξώστη υψώνεται στη νοτιοδυτική γωνία και, παρά την αντικατάσταση της λαμαρίνας, παρουσιάζει μια εικόνα φθοράς και εγκατάλειψης. Στο ανώτερο τμήμα της βάσης του είναι εντοιχισμένες πλάκες με λιθανάγλυφη διακόσμηση, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν μια σχηματική παράσταση μουσουλμανικής πόλης και πουλιών.
Α.Μ.
Πηγή: Έθνος, Μ. Ριτζαλέου, 13/11/09
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11380&subid=2&pubid=8266924
