Ένα «σύγχρονο οπλοστάσιο» για τη συντήρηση, αποκατάσταση και προστασία των μνημείων πολιτισμού, έχουν στα χέρια τους αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, μουσειολόγοι και επαγγελματίες υπηρεσιών ή φορέων πολιτισμού, χάρη στην τεχνολογία που εφαρμόζεται ήδη σε άλλους επιστημονικούς κλάδους.
Σύγχρονα όργανα και μέθοδοι αποτύπωσης, που χρησιμοποιούν σήμερα οι τοπογράφοι, βρίσκουν άριστη εφαρμογή στην προστασία και στην αποκατάσταση των μνημείων, μέσα από ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών.
Εκτός από την κλασική τοπογραφική μέθοδο με μετρήσεις και σχέδια, οι ειδικοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν αεροφωτογραφίες, δορυφορικές εικόνες, πολυεικονική φωτογραμμετρία και σάρωση με λέιζερ, τόσο για την αποτύπωση μικροαντικειμένων μουσείων όσο και για αγάλματα ή όψεις κτιρίων.
Η φωτογραμμετρία αφορά στην επεξεργασία εικόνων για την αποτύπωση όψεων κτηρίων και την ψηφιοποίηση των λεπτομερειών τους, με στόχο τη δημιουργία ενός εικονικού τρισδιάστατου φωτορεαλιστικού μοντέλου.
Η αποτύπωση μικροευρημάτων επιτυγχάνεται μέσω της σάρωσης με λέιζερ, διαφορετικών υλικών, μορφών και μεγέθους. Πρόκειται για όργανα τρισδιάστατης μέτρησης που είναι ευρέως διαδεδομένα, λόγω του ελάχιστου χρόνου που απαιτείται για τη σάρωση και την υψηλή χωρική ακρίβεια που τελικού προϊόντος.
Μέχρι πρόσφατα για τις ανάγκες της γεωμετρικής τεκμηρίωσης μνημείων πολιτισμού με πολύπλοκο σχήμα, ο ερευνητής έπρεπε να επιστρατεύσει μεθόδους που υστερούσαν σε ακρίβεια, σε χρόνο και σε κόστος. Οι τρισδιάστατοι σαρωτές (Laser Scanners) διαθέτουν πλέον ενσωματωμένη ψηφιακή φωτογραφική μηχανή για τη σωστή λήψη του χρώματος του αντικειμένου. Το λογισμικό που χρησιμοποιείται για την απόδοση των μετρήσεων με Laser Scanner είναι εξειδικευμένο και ιδιαίτερα δαπανηρό. Στα πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι ότι είναι παθητική (δεν χρειάζεται δηλαδή να έρθει σε επαφή με το αντικείμενο), συλλέγει μεγάλο αριθμό σημείων με μεγάλη ακρίβεια, σε ελάχιστό χρόνο.
Οι αεροφωτογραφίες, με τη χρήση ψηφιακών μοντέλων εδάφους (DTM) και φωτοσταθερών σημείων, καθώς και εφαρμογών οπτικοποίησης, προσφέρουν στην τεκμηρίωση αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών συνόλων, στην καταγραφή της κατάστασης διατήρησής τους και στη διαχρονική παρακολούθηση του χώρου και των ευρημάτων του.
Ειδικότερα, οι εικόνες από δορυφόρους μπορούν να εντοπίσουν θαμμένες κατασκευές (π.χ. κομμάτια της αρχαίας Εγνατίας Οδού) και μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία στη μελέτη αρχαιολογικών χώρων.
Τα τελευταία χρόνια, έγινε αντιληπτό ότι η παρατήρηση των αρχαιολογικών συνόλων από ψηλά θα έδινε νέες προοπτικές στο αντικείμενο αυτό, καθώς δίνεται η δυνατότητα να δημιουργηθεί υψηλής ανάλυσης χαρτογραφικό υπόβαθρο για ένα αρχαιολογικό χώρο.
Μία δορυφορική εικόνα καταγράφει την ανακλώμενη από την επιφάνεια της γης ηλιακή ακτινοβολία σε φασματικούς διαύλους. Η δυνατότητα που έχουν οι δορυφορικές εικόνες να χρησιμοποιούν, πέρα από τις περιοχές της ορατής περιοχής του φάσματος, και περιοχές όπως η εγγύς υπέρυθρη, η περιοχή ραδιοκυμάτων και μικροκυμάτων βοηθά, με την κατάλληλη φασματική επεξεργασία, να εξάγονται πληροφορίες που μια απλή φωτογραφία δεν θα μπορούσε να προσφέρει.
Τα σύγχρονα μέσα και «Οι μέθοδοι αποτύπωσης Μνημείων Πολιτισμού» θα αναλυθούν στη διάρκεια σεμιναρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 21 και 22 Νοεμβρίου στο ΑΠΘ. Διοργανώνεται από το διατμηματικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην «Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Μνημείων Πολιτισμού» σε συνεργασία με το τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Πολυτεχνείου.
Το σεμινάριο απευθύνεται σε φοιτητές, ελεύθερους επαγγελματίες και υπαλλήλους σχετικών υπηρεσιών και φορέων.
Πηγή: www.kathimerini.gr, με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠE, 12/11/09
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_12/11/2009_307429
