Την προηγούμενη εβδομάδα ένα άρθρο με τίτλο “Reexamining human origins in light of Ardipithecus Ramidus” έκανε την εμφάνισή του στο περιοδικό Science. Συγγραφέας του, ο διάσημος Αμερικανός ανθρωπολόγος με το ιδιόμορφο όνομα C. Owen Lovejoy, και αντικείμενό του μια νέα θεωρία όπου ερευνάται η έναρξη της μονογαμίας στις ανθρώπινες κοινωνίες. Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι τμήματα οστών ηλικίας 4,4 εκατομμυρίων χρόνων που βρέθηκαν στην Αφρική και ανήκουν στον αρδιπίθηκο – τον πρόσφατα γνωστό Ardi – δείχνουν ότι οι πρόγονοί μας είχαν οργανώσει τη ζωή τους συμβιώνοντας σε ζεύγη αρσενικού-θηλυκού. Με λίγα λόγια, ο Lovejoy ισχυρίζεται ότι στα δείγματα ανθρωπολογικού υλικού τα οποία μελέτησε εντόπισε στοιχεία στη φυσιολογία αλλά και το γενετικό κώδικα, τα οποία δείχνουν «έλλειψη ανταγωνισμού σπερματοζωαρίων» (absence of sperm competition) στην ανθρώπινη γραμμή εξέλιξης, ενώ υποστηρίζει ότι ταύτισε και ενδείξεις εξάρτησης-συντήρησης των θηλυκών από τα αρσενικά. Τα δύο αυτά γνωρίσματα οδήγησαν κατά τον επιστήμονα στο σχηματισμό της σύγχρονης πυρηνικής οικογένειας.
Παρά την αρχική εντύπωση, η θεωρία του Lovejoy προκάλεσε άμεσα αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα, καθώς στα επιχειρήματά του έχουν εντοπιστεί συλλογιστικές ανακολουθίες, παρερμηνεία στοιχείων και ανεπαρκής εξέταση των δεδομένων όπου βάσισε τις υποθέσεις του. Η σημαντικότερη αφορμή πολεμικής όμως στάθηκε η διαπίστωση ότι το πολιτισμικό υπόβαθρο και οι προσωπικές πεποιθήσεις του ερευνητή επικράτησαν της καθαρής επιστημονικής σκέψης κατά την ερμηνεία των δεδομένων και τη διατύπωση της θεωρίας του. Μάλιστα, o ερευνητής δρ Christopher Ryan σχολίασε ότι το άρθρο είναι απτή απόδειξη της φράσης του αρχαιολόγου Peter Bogucki ότι «η αρχαιολογία υπόκειται κατά μεγάλο βαθμό σε ό, τι η σύγχρονη φαντασία δέχεται ως όρια στην ανθρώπινη συμπεριφορά.», ενώ γραφικά προσέθεσε ότι «αν αυτό (ενν. το άρθρο) ήταν φοιτητική εργασία, ο καθηγητής θα είχε απαιτήσει να ξαναγραφεί»!
Ιδιαίτερα σκληρή κριτική, η οποία όμως αντανακλά τις δυσκολίες στην έρευνα του παρελθόντος.
Πηγή: Psychology Today, 13/10/09
Ζ.Ξ.
