Μία γυναίκα που θεωρείται πως βρέθηκε νεκρή στην αυλή της, αλλά και 60 τάφοι γεμάτοι πολύτιμα ευρήματα φωτίζουν την εικόνα των αρχαίων Χανίων, της αρχαίας Κυδωνίας με τα 5.500 χρόνια ιστορίας. Είναι μερικά μόνο από τα μυστικά που αποκάλυψε χθες σε ομιλία της στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών η υπηρεσιακή γενική διευθύντρια αρχαιοτήτων και προϊσταμένη της Εφορείας Χανίων Μαρία Βλαζάκη. Ούτε έναν ούτε δύο, αλλά 60 νέους τάφους αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη στην καρδιά της πόλης, νοτίως του νομαρχιακού μεγάρου. «Το συνταρακτικό γεγονός είναι ότι εκτός από τους συνήθεις θαλαμοειδείς εντοπίστηκαν πολύ περισσότεροι λακκοειδείς τάφοι που χρονολογούνται από το 1450 έως 1390 π.Χ.», εξηγεί η κ. Βλαζάκη. «Ανήκουν σε δύο αρχιτεκτονικούς τύπους άγνωστους για τα μέχρι τότε δεδομένα της Κρήτης, οι οποίοι δέχονταν μεμονωμένες ταφές, κυρίως πολεμιστών με αξιόλογο αριθμό χάλκινων όπλων».
Από τους δύο σημαντικότερους τάφους ξεχωρίζει ο παλαιότερος τάφος της συστάδας, ο λεγόμενος του γενάρχη. Περιείχε τα οστά ενός πολύ εύρωστου ενηλίκου, ηλικίας περίπου 35 ετών, σύμφωνα με τη μελέτη της Τίνας ΜcGeorge. Φέρει τραύματα στην αριστερή πλευρά του σώματος και έχει σπασμένο πλευρό. Την ταφή συνόδευαν πολύτιμα κτερίσματα.
Τη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί ο λεγόμενος τάφος του αρχηγού, μεταγενέστερος του προηγουμένου, ένας μοναδικός στην κατασκευή του λακκοειδής, κατά το πρότυπο των τάφων του ταφικού περιβόλου Β των Μυκηνών. Ήταν πλούσια κτερισμένος. Ο συγκεκριμένος νεκρός ήταν επίσης περίπου 35 ετών, πολύ ψηλός και ιδιαίτερα εύρωστος, με πολύ μεγάλες αναλογίες στα χαρακτηριστικά του προσώπου, όπως τις τεράστιες κοιλότητες των οφθαλμών. Η εντονότερη άρθρωση της αριστερής ωλένης ίσως υπονοεί τη συνεχή προσπάθεια να κρατά το βάρος της τεράστιας μυκηναϊκής ασπίδας.
Ενδιαφέρον έχουν όμως και τα οστά μιας γυναίκας που βρέθηκαν πάνω στο δάπεδο της αυλής, στον λόφο Καστέλλι, ο τρόπος απόθεσης των οποίων ταυτίζεται με αυτόν των οστών των ζώων. Πάνω σε στρώση μικρών λίθων (πίν. 3γ-δ), είχαν τοποθετηθεί «μέρη» ζώων (όχι απλά τεμάχια), τα οποία δεν έφεραν ίχνη καύσης (πίν. 4). Μία δεύτερη στρώση από μεγαλύτερους λίθους τα είχε καλύψει στη συνέχεια (πίν. 3 α-β). Είναι επόμενο όλα τα παραπάνω στοιχεία να παραπέμπουν αυθόρμητα σε τελετουργικές πράξεις.

Πηγή: Τα Νέα, Μ. Αδαμοπούλου, 7/10/09