«Περιμέναμε τόσο καιρό να προχωρήσει το θέμα και κάθε φορά βρίσκεται και νέο εμπόδιο. Τα αποτελέσματα όμως είναι τραγικά», λέει στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής της ανασκαφής στον προϊστορικό οικισμό της Θήρας, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Χρίστος Ντούμας, ο αρχαιολόγος ο οποίος πήρε τη σκυτάλη από τον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο στην ανασκαφή του «κοσμοπολίτικου προϊστορικού λιμανιού» με τις μοναδικές τοιχογραφίες.
Τέλος όμως φαίνεται πως παίρνει το γαϊτανάκι των καθυστερήσεων τέσσερα χρόνια μετά από την αποφράδα 23η Σεπτεμβρίου 2005, όταν τμήμα του βιοκλιματικού στεγάστρου του αρχαιολογικού χώρου κατέρρευσε παρασύροντας στον θάνατο έναν τουρίστα, προκαλώντας καταστροφές σε αρχαιότητες και πλήττοντας ανεπανόρθωτα τόσο την αρχαιολογική έρευνα όσο και την εικόνα της χώρας διεθνώς- αλλά και την τοπική οικονομία.
Κι αυτό διότι χθες (ημέρα προκήρυξης των εκλογών) μπήκε και η τελευταία υπογραφή-εκείνη του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Γιώργου Σουφλιά- ώστε επιτέλους να ξεκινήσει το έργο αποκατάστασης του στεγάστρου (η υπογραφή του υπουργού Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά έχει ήδη μπει στην κοινή υπουργική απόφαση που έχει ρόλο οικοδομικής άδειας).
Το λουκέτο ωστόσο θα παραμείνει στην πόρτα του αρχαιολογικού χώρου των 112.000 επισκεπτών (στοιχεία περιόδου Μαρτίου- Αυγούστου 2005). Το πότε θα είναι επισκέψιμος ο αρχαιολογικός χώρος ουδείς γνωρίζει, καθώς για την αποκατάσταση του στεγάστρου απαιτείται ενάμισης χρόνος, ενώ για τη διαμόρφωση του χώρου χρειάζονται επιπλέον έξι με οκτώ μήνες.
Οι περιπέτειες του στεγάστρου δεν άρχισαν τώρα. Πέρυσι το καλοκαίρι, τρία χρόνια μετά την κατάρρευση- και ενώ ουδέποτε δημοσιεύθηκε το εισαγγελικό πόρισμα για τις αιτίες και τους υπευθύνους της καταστροφής- εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο μελέτη αποκατάστασης που προέβλεπε ουσιαστικά το ξήλωμα του στεγάστρου, εμβαδού 11.800 τ.μ., και αντικατάσταση στοιχείων του.
Νέο εμπόδιο έφερε υπάλληλος της Πολεοδομίας Θήρας, η οποία τον Φεβρουάριο αρνήθηκε να παραλάβει τον φάκελο του στεγάστρου επικαλούμενη προεδρικό διάταγμα του 1990 που απαγορεύει να χτιστεί οτιδήποτε στην περιοχή. Παρά το γεγονός ότι υπήρχε διυπουργική απόφαση με όρους δόμησης ειδικά για το έργο, βάσει της οποίας εκδόθηκε και η αρχική άδεια το 2001! Χρειάστηκε δε ειδική τροπολογία που πέρασε από τη Βουλή το καλοκαίρι- δεν την έχει υπογράψει το ΥΠΕΧΩΔΕ- για να αρθεί το νέο εμπόδιο.


Αλλαγή φρουράς για τις καταστροφές

Πόρισμα δεν έχει εκδώσει ούτε η επιτροπή που συστάθηκε πριν από δύο χρόνια για να εκτιμήσει το μέγεθος της οικονομικής ζημίας που προκλήθηκε στις αρχαιότητες από την κατάρρευση του βιοκλιματικού στεγάστρου καθώς και τις προβλεπόμενες δαπάνες αποκατάστασης για το Ελληνικό Δημόσιο.
Μόλις στην προχθεσινή συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου άλλαξε η σύνθεση της επιτροπής και ο καθηγητής Χρίστος Ντούμας ήταν ένα από τα μέλη που αντικαταστάθηκαν. «Με ενδιέφερε μια επιτροπή που να καταγράφει τις ζημιές, κάτι που δεν μπορεί να γίνει, αφού δεν μπορούμε να μπούμε στον χώρο. Δεν είμαι αρμόδιος για την οικονομική αποτίμηση» εξηγεί ο κ. Ντούμας.
Όσο για τις αρχαιολογικές καταστροφές, «ένα μεγάλο τμήμα του στεγάστρου έπεσε στην πλατεία Τριγώνου, ακούμπησε στους τοίχους των κτιρίων και έριξε κομμάτια από την οροφή του Συγκροτήματος Δ. Ολοσχερή καταστροφή έχουμε στους εσωτερικούς πηλότοιχους».

Με μια ματιά

1967-1974. Τοποθετείται το πρώτο στέγαστρο με dexion 1980. Αντικαθίσταται με μολύβδινο στέγαστρο 1995. Εγκρίνεται νέο βιοκλιματικό στέγαστρο 1999. Αναδεικνύεται η κατασκευάστρια κοινοπραξία J&Β και Άβαξ 2003. Ο χώρος κλείνει για την τοποθέτηση του στεγάστρου 2004. Το Ακρωτήρι ανοίγει 2005. Καταρρέει τμήμα του στεγάστρου 2008. Εγκρίνεται μελέτη αποκατάστασης 2009. Η Πολεοδομία αρνείται να δεχθεί τον φάκελο. Ψηφίζεται ειδική τροπολογία.

Πηγή: Τα Νέα, Μ. Αδαμοπούλου, 3/9/09