Πραγματικό αίνιγμα παραμένει η ταυτότητα του φαραώ που χορήγησε την κατασκευή του μνημείου, ο οποίος ταυτίζεται παραδοσιακά με τον εικονιζόμενο στο πρόσωπό της. Μέχρι σήμερα έχει επικρατήσει η άποψη ότι το κολοσσιαίο άγαλμα απεικονίζει το φαραώ Χεφρήνο, τέταρτο φαραώ της 4ης Αιγυπτιακής Δυναστείας και γιο του διάσημου Χέοπα. Στη θεωρία αυτή συντελεί το γεγονός ότι η Σφίγγα εντάσσεται στο ταφικό συγκρότημα του Χεφρήνου στη Γκίζα, το οποίο επίσης περιλαμβάνει την πυραμίδα του και τον ταφικό του ναό.
Η άποψη όμως αυτή βρίσκει αντίθετο τον Αμερικανό ερευνητή και ιστορικό Steven Mueller. Σε πρόσφατο βιβλίο του (εκδόθηκε στις 30 Απριλίου 2009) ο Mueller υποστηρίζει ότι η Σφίγγα δεν απεικονίζει τον Χεφρήνο αλλά τον αδελφό και προκάτοχό του στο θρόνο, Τζεντεφρά. O αινιγματικός αυτός μονάρχης ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε στο όνομά του το στοιχείο «ρα» – την αιγυπτιακή λέξη για τον ήλιο και ταυτόχρονα το όνομα του θεοποιημένου ηλίου. Η καινοτομία αυτή συνδέεται παραδοσιακά με μια αλλαγή στη βασιλική ιδεολογία, καθώς αποδίδεται πρωτοφανής σημασία στο θεό Ρα, ο οποίος και συγχωνεύεται με το πρόσωπο του φαραώ. Στα πλαίσια του συγκρητισμού αυτού ερμηνεύεται από τον Mueller η δυνατότητα απεικόνισης του φαραώ με την εικόνα σφίγγας, η οποία εκλαμβάνεται ως ενσάρκωση του Ρα. Μετά τον πρόωρο θάνατο του Τζεντεφρά, ο διάδοχός του Χεφρήνος τροποποίησε το άγαλμα έτσι ώστε να το εντάξει στο δικό του οικοδομικό πρόγραμμα αλλά και στη δική του προσωπογραφία. Σύμφωνα με τον Mueller οι αναλογίες της Σφίγγας υποδεικνύουν ότι το κεφάλι επανασμιλεύτηκε, με αποτέλεσμα να μειωθεί το μέγεθός του και να αλλάξει η αναλογία που θα έπρεπε να είχε με το σώμα του αγάλματος. Έτσι, αν και η Σφίγγα απεικονίζει τελικά το Χεφρήνο, υπήρξε ουσιαστικά χορηγία του Τζεντεφρά .
Η θεωρία του Mueller δεν είναι τελείως καινούρια. Το 2004, ο αιγυπτιολόγος Vassil Dobrev είχε υποστηρίξει και πάλι την άποψη ότι ο Τζεντεφρά ήταν ο χορηγός της Σφίγγας ο οποίος όμως σκόπευε να απεικονίσει με το άγαλμα τον πατέρα του, Χέοπα. Στο σημείο αυτό ο Mueller αποδεικνύεται καινοτόμος ταυτίζοντας τόσο τον εικονιζόμενο όσο και το χορηγό του αγάλματος με τον Τζεντεφρά.
Ζ.Ξ.
Πηγή : ΕΕF, 4/ 6/09
http://www.egyptologyforum.org