Στο Μουσείο της Περγάμου ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των αναστηλωτικών εργασιών στην Πύλη της Αγοράς της Μιλήτου και η Πύλη εμφανίστηκε χωρίς σκαλωσιές μετά από πολύ καιρό.
Η διώροφη πρόσοψη της ρωμαϊκής βόρειας πύλης της Αγοράς της μικρασιατικής πόλης της Μιλήτου ανήκει στα πιο εντυπωσιακά μνημεία του Μουσείου της Περγάμου. Η πρόσοψη, με 17 μ. ύψος, ξεπερνούσε κατά πολύ τις αίθουσες της αγοράς και ανεγέρθηκε πιθανότατα το 120 μ.Χ. με κρατικά κονδύλια.
Τα ερείπια της πρόσοψης ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια των γερμανικών ανασκαφών το 1903. Το 1907-1908 μεταφέρθηκαν στο Βερολίνο 80% του συνόλου των αρχιτεκτονικών μελών. Τα χρόνια 1925-1929, η πύλη αναστηλώθηκε υπό τη διεύθυνση του αρχαιολόγου Wilhelm von Massow. Κατά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, ωστόσο, η Πύλη υπέστη σοβαρές ζημιές και, εξαιτίας της ελλιπούς αναστήλωσης, εμφάνισε στατικά προβλήματα, με αποτέλεσμα το 2005 να χρειαστεί να μεταφερθούν τα αρχιτεκτονικά μέλη που κινδύνευαν να καταρρεύσουν σε εργαστήριο συντήρησης του Μουσείου. Η Πύλη απομονώθηκε με έναν προστατευτικό τοίχο από την υπόλοιπη αίθουσα της έκθεσης.
Η αψιδωτή Πύλη της Μιλήτου είναι, μετά το βωμό της Περγάμου, το πιο φημισμένο έκθεμα του Μουσείου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο αναστηλωμένο μνημείο σε μουσείο. Εκπροσωπεί το συνδυασμό ελληνιστικής αρχιτεκτονικής παράδοσης και ρωμαϊκής αυτοκρατορικής τέχνης.
Παρά τις εκτενέστατες εργασίες αναστήλωσης, η Πύλη, που ζυγίζει γύρω στους 1.600 τόνους, αποτελείται ακόμη κατά «60% από τα αυθεντικά αρχαία μάρμαρα», σύμφωνα με τον επιμελητή της συλλογής αρχαιοτήτων του Μουσείου Martin Maischberger. Η κατάσταση διατήρησής της είναι «πιο εντυπωσιακή από ποτέ».
Το δεύτερο μέρος των εργασιών θα ξεκινήσει το 2020 και θα έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2027.
Η Μίλητος ήταν μία από τις πιο σημαντικές πόλεις της μικρασιατικής ακτής. Λόγω της παραθαλάσσιας θέσης της, εξελίχθηκε σε μια πλούσια εμπορική πόλη. Αφορμή για την ανέγερση της μεγαλοπρεπούς πύλης στάθηκε η επίσκεψη του ρωμαίου αυτοκράτορα Αδριανού το έτος 129 μ.Χ.
Π.Τ.
