Από χρυσό, γυαλί και πηλό, 2.500 αρχαιότητες κάνουν ντεμπούτο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αφορμή τα 120ά γενέθλια του πλουσιότερου μουσείου
Πέντε νέες συλλογές. Επτά καινούργιες αίθουσες. Πεντακόσια επιπλέον τετραγωνικά (εκεί που άλλοτε ήταν το Νομισματικό Μουσείο) για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Και 2.500 αριστουργήματα για πρώτη φορά από τις αποθήκες στο φως. Περάσαμε πρώτα την πύλη της νέας πτέρυγας- η έκθεση αρχίζει με τα ελληνιστικά αγγεία- στον πρώτο όροφο του μεγαλύτερου μουσείου της χώρας την ώρα που έμπαιναν οι τελευταίες… πινελιές.

«Είναι μια ανάσα για το μουσείο. Δεν υπάρχει σημαντικό σύνολο που να μην παρουσιάζεται στο κοινό, ενδεικτικά αλλά ικανοποιητικά», λέει ο διευθυντής του Νίκος Καλτσάς. «Ο κόσμος πλέον θα έχει την ευκαιρία να δει τη μεγάλη τέχνη σε μικρογραφία και να διαπιστώσει πως ακόμη και σε ένα μικρό ειδώλιο υπάρχει μνημειακότητα» συνεχίζει και υπόσχεται ακόμη μια νέα αίθουσα, στις 20 Μαρτίου, με την κυπριακή συλλογή.

Από πηλό τα κάνεις όλα. Και τα 500 σπάνια ειδώλια – μερικά μόνο από τα χιλιάδες που διαθέτει το μουσείο- με ιστορία 10 αιώνων (11ος1ος π.Χ.). Από τις «κυρίες της αυλής»- μια σκηνή όπου γυναίκες πλένουν, μαγειρεύουν και νταντεύουν μωρά στην αυλή- έως τις αρχαίες Μπάρμπι (αρθρωτές κούκλες). Και από το μοναδικό άρμα με τον Ηνίοχο και τον πολεμιστή του 550 π.Χ. ώς το τραπέζι παιχνιδιού με τις μοιρολογίστρες στις γωνίες.

«Παπάδες» γένους θηλυκού. Μπορεί να βαφτίστηκαν παπάδες όταν πρωτοβρέθηκαν, αλλά αν προσέξετε τα ειδώλια του 6ου αιώνα φορούν περιδέραια και είναι πιθανόν ιέρειες της Δήμητρας. Απαραίτητες στάσεις επίσης: στον σκύλο- κυνηγό με τον λαγό στο στόμα. Στον σύντροφο του Οδυσσέα δεμένο κάτω από το πρόβατο. Στον πίθηκο που τρίβει το στάρι. Στα διδυμάκια που κοιμούνται στην κούνια τους.

Σταρ οι Νίκες και οι Έρωτες που μοιάζει να πετάνε. Ο Έρωτας δέσμιος με τη σκανδαλιάρικη έκφραση και τα δεμένα χέρια, ως τιμωρία. Και βεβαίως, οι κομψές ταναγραίες με τα εντυπωσιακά ρούχα, που αλλάζουν ανάλογα με τη μόδα.

Ό,τι λάμπει είναι χρυσός. Από δαχτυλίδια και στεφάνια ως χρυσές δανάκες -τα νομίσματα που έμπαιναν στο στόμα του νεκρού για να πληρώσει τα ναύλα στον Χάροντα-, 600 αριστουργήματα (από τον 11ο αι. π.Χ. ώς τα βυζαντινά χρόνια) κάνουν ντεμπούτο στη νέα έκθεση. Για να δείξουν πως άλλαξε η μόδα και στο κόσμημα στα ελληνιστικά χρόνια προστέθηκαν πολύτιμοι λίθοι. Πως οι τεχνικές της αργυροχοΐας σε γενικές γραμμές έμειναν ίδιες μέχρι σήμερα. Και πως ο Χρυσός Αιώνας (5ος αι. π.Χ.) δεν ήταν και η χρυσή εποχή του… χρυσού, λόγω των Περσικών Πολέμων. Μαγικά «ραβασάκια» έμπαιναν σε ειδικές θήκες μιας ρωμαϊκής αλυσίδας που βρίσκεται στις σκουρόχρωμες προθήκες (φέρουν την υπογραφή του Γ. Μετζικώφ, ενώ οι ανοιχτόχρωμες της Μ. Δρούγκα). Δίπλα, ένα αριστοτεχνικό παντατίφ φτιαγμένο από τα περισσεύματα χρυσού άλλων κοσμημάτων. Το καθρεφτάκι και η πούδρα μιας κυρίας. Τα νεκρικά κοσμήματα για πλουσίους- αντίγραφα των αυθεντικών, ώστε να κρατήσει η οικογένεια τα «καλά»- αλλά και τα κοσμήματα για φτωχούς: απ΄ έξω χρυσός, από μέσα πηλός.

Γυαλί να γίνει. Για αφιερώματα σε ναούς, κτερίσματα σε τάφους, σκεύη για φαγητό ή για τη φύλαξη καλλυντικών, το γυαλί που ανακαλύφθηκε τυχαία στη Μεσοποταμία γοητεύει με τα χρώματά του (από κίτρινο έως γαλάζιο, πράσινο και μελί) πριν ακόμη «βιομηχανοποιηθεί» στα ρωμαϊκά χρόνια. Από τα εκθέματα (6ος αι. π.Χ.- 6ος αι. μ.Χ.)μέρος τους είχαμε δει το 2002 σε περιοδική έκθεση- ξεχωρίζει εκείνο που μιμείται αχάτη και που για να φτιαχτεί δουλεύτηκε όπως το γλυκό μωσαϊκό: τυλίγοντας στρώσεις από διαφορετικού χρώματος γυαλί.
Κάντε μία στάση στη Συλλογή Βλαστού- Σερπιέρη με 452 αντικείμενα από την προϊστορική εποχή έως τον 4ο αι. π.Χ.: ευρήματα από τον Τάραντα της Κάτω Ιταλίας, ταφικοί πίνακες από τα Μεσόγεια, το ημιτελές corpus για την αρχαία κεραμική του συλλέκτη (επιμέλεια: Γ. Καββαδίας, Α. Γκαδόλου).
 
Αξίζει να σταθείτε…

… στους εντυπωσιακούς ρόδακες από τη Μήλο (7ος αιώνας) που ήταν στερεωμένοι σε δερμάτινη ταινία. Σε ένα κουνούπι (!) και έναν λαγό χαραγμένα σε δύο χρυσά δαχτυλίδια. Στο «ωραιότερο στεφάνι κισσού»κατά την ψυχή των νέων εκθέσεων Μπέτυ Στασινοπούλου- του 4ου αι π.Χ. από το Καστελλόριζο. Στα σκουλαρίκια από την Ερέτρια που απεικονίζουν τη Θέτιδα να μεταμορφώνεται σε φίδι και λιοντάρι για να μην την κλέψει ο Πηλέας.

Πηγή: Τα Νέα, Μ.Αδαμοπούλου, 20/2/09