Το νησί των Αντικυθήρων έγινε προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί ως ναυτική βάση από τον Περσικό στόλο τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην αγωνιώδη και τελικά αποτυχημένη προσπάθεια της Περσικής αυτοκρατορίας να επιτεθεί από τα μετόπισθεν στο Μ. Αλέξανδρο, ο οποίος ήδη είχε επιτεθεί στη Μικρά Ασία, και να περιορίσει το Μακεδονικό στόλο στο Αιγαίο.
Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τις πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στο νησί, που πρόκειται να παρουσιάσει σήμερα ο αρχαιολόγος της ΚΣΤ΄(26ης) Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Άρης Τσαραβόπουλος στο πλαίσιο διάλεξης, που θα δώσει με θέμα: «Αιγιλία (Αντικύθηρα): Ναυτική βάση του περσικού στόλου ή και πειρατικό καταφύγιο στο Αιγαίο. Τα αποτελέσματα των τελευταίων ανασκαφικών ερευνών στο Κάστρο των Αντικυθήρων».
Στα Αντικύθηρα σώζεται μια ολόκληρη τειχισμένη πόλη έκτασης 300 περίπου στρεμμάτων που χρονολογείται από τα μέσα του 4ου έως τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. Τα τείχη της σώζονται σε όλο τους το μήκος και σε πολλά σημεία το σωζόμενο ύψος τους φτάνει τα 6 μέτρα.
Το νησί, όπως φαίνεται από τις επιγραφικές μαρτυρίες αλλά και από τα αρχαιολογικά ευρήματα, μετά την πτώση της Περσικής αυτοκρατορίας, συμμετείχε στην πειρατική δραστηριότητα που ανέπτυξαν κατά την ελληνιστική περίοδο οι πόλεις της Κρήτης οι οποίες ανταγωνίζονταν μεταξύ τους να το θέσουν υπό τον έλεγχό τους, αφού θα τους έδινε τη δυνατότητα να ελέγχουν το πέρασμα από και προς τη Δυτική Μεσόγειο. Η πόλη δέχθηκε δυο σημαντικές επιθέσεις στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. από τους Ρόδιους που είχαν ενοχληθεί από την πειρατική δραστηριότητα στο νησί και, στα τέλη του ίδιου αιώνα από τον Φίλιππο τον 5ο της Μακεδονίας ή από τον Νάβι της Σπάρτης στην προσπάθειά τους να επέμβουν στις υποθέσεις των Κρητικών πόλεων. Η πόλη καταστράφηκε κατά την εκστρατεία των Ρωμαίων “κατά της πειρατείας”, το 69-67 π.Χ. με την καταστολή της «Κρητικής Επανάστασης».
Από το καλοκαίρι του έτους 2000, μετά από πρόσκληση της κοινότητας Αντικυθήρων και με την οικονομική υποστήριξή της, κλιμάκιο της ΚΣΤ΄ (πρώην Β΄) Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων άρχισε, περιορισμένης κλίμακας ανασκαφική έρευνα, στο χώρο του Κάστρου, στα βόρεια του νησιού.
Στόχος της ανασκαφής, η οποία συνεχίζεται έως σήμερα κάθε καλοκαίρι, είναι η συναγωγή συμπερασμάτων για τη φύση και τη σημασία των αρχαιοτήτων του χώρου και η δημιουργία αρχαιολογικού πάρκου που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του απομονωμένου και ξεχασμένου νησιού, του οποίου ο πληθυσμός από τα μέσα της δεκαετίας του 50’ άρχισε να φθίνει φτάνοντας, σήμερα, να αριθμεί μόνο 20-30 μόνιμους κατοίκους.
Στην ανασκαφή συμμετέχουν φοιτητές από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, που διαμένουν σε αντίσκηνα, ενώ κατά τη διάρκεια της ανασκαφής η ανασκαφική ομάδα προσκαλεί όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού να επισκεφτούν το χώρο για να ξεναγηθούν στο χώρο και να παρακολουθήσουν την πρόοδο της.
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί σήμερα, Πέμπτη 20 Νοεμβρίου και ώρα 19.30, στο Μουσείο Εκμαγείων, στο Νέο Κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Η εκδήλωση διοργανώνεται από τον Τομέα Αρχαιολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ.
Α.Μ.
Πηγή: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (19/11/08)
