Προς αποκαθήλωση του στερεότυπου που θέλει τη γυναίκα στην αρχαιότητα μέσα στον γυναικωνίτη να υφαίνει και να φροντίζει τα παιδιά της, οδηγεί η μελέτη μιας επιγραφής που βρέθηκε τυχαία κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της συνοικίας «Λιμένος και Αγοράς» στην Κω. Σκάβοντας το 2000 για το δίκτυο αποχέτευσης ο αρχαιολόγος Δημήτρης Μποσνάκης της ΚΒ΄ΕΠΚΑ και υπεύθυνος του Μουσείου Κω βρήκε μια μεγάλη μαρμάρινη ενεπίγραφη βάση, που αναφερόταν σε δύο ποιήτριες τις οποίες τιμούσε ο δήμος της Κω δημόσια για το έργο τους. Η επιγραφή αποτελούσε τμήμα μιας μεγάλης ημικυκλικής εξέδρας, στην οποία προφανώς ήταν στημένα τα αγάλματα των γυναικών. Ήταν τοποθετημένη σε περίοπτη θέση, πιθανότατα κοντά στους ναούς και στα οικοδομήματα της συνοικίας του λιμανιού και της αγοράς της αρχαίας πόλης.
Συνδυάζοντας πληροφορίες από παλαιότερα ευρήματα και αρχαίες πηγές, ο αρχαιολόγος αποκαλύπτει σε μια μελέτη που αφιέρωσε στην «ποιήτρια του νέου ελληνικού θεάτρου Λούλα Αναγνωστάκη» (δημοσιευμένη στα Πρακτικά Συνεδρίου του Πανεπιστημίου της Ουψάλα, το 2004), τη δημόσια παρουσία των γυναικών και τη συμμετοχή τους σε ποιητικούς αγώνες. Επιπλέον, δίνει πολύτιμα στοιχεία για το είδος των σκηνικών θεαμάτων που ανέβαιναν στα θέατρα και τα «φεστιβάλ» των ελληνικών πόλεων, στους αγώνες και τις πανηγύρεις στην Ελληνιστική και Ρωμαϊκή εποχή.
Η επιγραφή που είχε στα χέρια του, χρονολογημένη στον 1ο αι. μ.Χ., έγραφε ότι ο δήμος της Κω τίμησε μια γυναίκα (το όνομα της οποίας δεν διαβαζόταν), κόρη ενός Απολλώνιου, Αλεξανδρινής καταγωγής και αργότερα (τιμής ένεκεν) πολιτογραφημένη Κώα, για την αρετή της και τις ευεργεσίες της προς τον δήμο. Η γυναίκα αυτή ήταν διακεκριμένη ποιήτρια ΚΩ(μωδίας;) αρχαίας -στο σημείο αυτό ο λίθος είναι σπασμένος-, που έλαβε μέρος σε σπουδαίους ιερούς καλλιτεχνικούς αγώνες και νίκησε, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο.
Στη συνέχεια αναφέρονται δύο από τα διεθνή «φεστιβάλ» στα οποία νίκησε. Στα σεβαστά Ολύμπια, που εκείνη την εποχή γίνονται με άδεια της Ολυμπίας σε 14 πόλεις (Αθήνα, Δίον, Αιγές, Θεσσαλία, Τεγέα, Προύσα, Αντιόχεια, Δαμασκός, Τύρος, Άδανα, Ανάζαρβος, Έφεσος, Επίδαυρος, Τράλλεις) και στο Κοινόν της Ασίας, όπου τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια σε μία από τις μεγάλες πόλεις Σμύρνη και Έφεσο και εναλλάξ στις μικρότερες: Κύζικο, Φιλαδέλφεια, Λαοδίκεια, Σάρδεις και Τράλλεις. Τη χρονιά που η ποιήτρια αυτή διακρίθηκε, οι αγώνες οργανώθηκαν από την πόλη Πέργαμο.
Στην τελευταία σειρά της επιγραφής της Κω αναφέρεται και το όνομα μιας άλλης ελεγειογράφου, το άγαλμα της οποίας υπήρχε στην ημικυκλική εξέδρα. Ήταν η Δελφίς, κόρη του Πραξαγόρα από την Κω. Από τη σύνταξη του επιγράμματος, που χρονολογούνταν στο τέλος του 3ου αι. π.Χ., δεν ήταν σαφές αν ήταν άντρας ή γυναίκα, Δέλφις ή Δελφίς. Η επιγραφή αυτή λύνει το αίνιγμα, κάνοντας σαφές ότι πρόκειται για γυναίκα, και κόρη, πιθανότατα, ενός διάσημου στην εποχή του γιατρού, του Πραξαγόρα.
Πηγή: Ελευθεροτυπία, Ν. Κοντράρου-Ρασσιά (15/11/08)
