Μόλις 20 εκατοστά από την επιφάνεια του εδάφους ήλθε στο φως στη Νέα Ερυθραία ένας «οικισμός» της Νεολιθικής εποχής. Μια εγκατάσταση, όπως λέγεται, που είναι η αρχαιότερη της περιοχής- με τα ως τώρα αρχαιολογικά δεδομένα, φυσικά- καθώς χρονολογείται περίπου από το 3500 π.Χ. Την ανασκαφή μόλις ολοκλήρωσε η Β΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων και τα ευρήματα, παρ΄ ότι φτωχά λόγω ακριβώς της εποχής από την οποία προέρχονται, εν τούτοις, όπως λέει η έφορος κυρία Ιωάννα Δρακωτού, αποτελούν πολύτιμα στοιχεία για την προϊστορία της περιοχής και την αρχαιολογική έρευνα. Γιατί η απουσία ως σήμερα πληροφοριών για την αρχαία Ιστορία της ευρύτερης περιοχής (Νέα Ερυθραία, Κάτω Κηφισιά, Εκάλη) επ΄ ουδενί σημαίνει την έλλειψη κατοίκησής τους, αλλά απλώς τη μη αρχαιολογική τους έρευνα. Κάτι που έχει ανατραπεί τα τελευταία χρόνια με τη δραστηριοποίηση της Εφορείας στον συστηματικό έλεγχο οικοπέδων που πρόκειται να οικοδομηθούν.
Η νεολιθική εγκατάσταση εντοπίστηκε σε δύο όμορα οικόπεδα στη συμβολή των οδών Εθνικής Αντιστάσεως και Λήμνου και καλύπτει έκταση περίπου δύο στρεμμάτων, καθώς δεν αποκαλύφθηκε ολόκληρη αλλά μόνο το βορειοανατολικό όριό της. Τι βρέθηκε: Οι οπές των πασσάλων που εξυπηρετούσαν τη στήριξη των καλυβών των προϊστορικών ανθρώπων. Επάλληλα δάπεδα κατασκευασμένα από χώμα και χαλίκι, που ήταν εξαιρετικά πακτωμένα για τη διαμόρφωση μιας ομαλής και καθαρής επιφάνειας, αφού επάνω τους αναπτύσσονταν όλες οι δραστηριότητες των ανθρώπων. Αυτό άλλωστε δείχνουν και τα ευρήματα, όπως είναι τα θραύσματα από αγγεία, διάφορα λίθινα εργαλεία, μεταξύ των οποίων τριβεία, καθώς και λεπίδες οψιανού, που αποτελούσε το κατ΄ εξοχήν υλικό για την κατασκευή μαχαιριών, πριονιών, ξυραφιών, καρφιών και όπλων (αιχμές βελών και δοράτων). Ολα αυτά, άλλωστε, εξυπηρετούσαν τους ανθρώπους τόσο στον οικισμό όσο και στους αγρούς για την κατεργασία ξύλου, οστού, δέρματος, αλλά και στο κυνήγι.
Ακόμη εντοπίστηκαν εστίες καύσης που περιείχαν καμένα χώματα, ελάχιστα καρβουνάκια, στάχτες και λίγα όστρακα. Και τέλος, μικροί αβαθείς λάκκοι (βόθροι, αρχαιολογικώς) αποθηκευτικού χαρακτήρα, καθώςπροορίζονταν για τη φύλαξη τροφών, υγρών και στερεών. Και, για του λόγου το αληθές, σε ορισμένους εξ αυτών υπήρχαν θραύσματα από πήλινα αγγεία στα οποία αποθηκευόταν η τροφή. Τα ευρήματα, όμως, θα ήταν πολύ περισσότερα αν στο πέρασμα των αιώνων δεν είχαν καταστραφεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Πηγή: Το Βήμα, Μαρία Θερμού (4/6/08)
