Ο πρώτος απτικός χάρτης αρχαιολογικού χώρου τοποθετήθηκε στο βιωματικό πάρκο Λειβήθρων Πιερίας και είναι πλέον στη διάθεση επισκεπτών με μερική ή ολική τύφλωση, για τη διευκόλυνση και την καθοδήγησή τους.

Ο χάρτης κατασκευάστηκε με τρισδιάστατη εκτύπωση από τον Γιώργο Μικρού, στο πλαίσιο της κύριας μεταπτυχιακής εργασίας του στο Διεθνές Ελληνικό Πανεπιστήμιο και εντάσσεται στο project «Mind The Map – 3d printed tactile maps for archaeological sites and public spaces» (3d τυπωμένοι χάρτες για αρχαιολογικούς χώρους και δημόσιους χώρους).

«To project Mind the Map έχει σκοπό να φέρει μία μεγάλη ομάδα συμπολιτών μας πιο κοντά στον πολιτισμό» δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο FM 104,9» o Γιώργος Μικρού, απόφοιτος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών και Βιομηχανικού Σχεδιασμού TE του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.

Με πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές που αφορούν το σχεδιασμό προϊόντων και εργασία σε επιχείρηση υλικών αναστήλωσης και αναπαλαίωσης μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και φάρων, ο Γιώργος Μικρού σχεδίασε το καινοτόμο project που αφορά την απεικόνιση αρχαιολογικών χώρων σε τρισδιάστατο χάρτη, με τη βοήθεια της 3d printing τεχνολογίας, σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών Θεσσαλονίκης και τη Λία Αβράαμ, εκπαιδεύτρια κινητικότητας-προσανατολισμού.

«Θέλησα μέσω σύγχρονων τεχνολογιών, όπως είναι η τρισδιάστατη εκτύπωση, να μπορέσω να διευκολύνω ανθρώπους με προβλήματα όρασης να περιηγούνται πιο εύκολα σε αρχαιολογικούς και σε δημόσιους χώρους» υπογράμμισε ο κ. Μικρού, τονίζοντας ότι είναι σε συζητήσεις για μελλοντικές εφαρμογές του συγκεκριμένου χάρτη και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους.

Ο επισκέπτης μπορεί να μελετήσει στον απτικό χάρτη τις διαδρομές και τα κυριότερα σημεία ενδιαφέροντος και μέσω σχημάτων μπορεί να προσανατολιστεί στο χώρο με βάση το περιβάλλον. Συγκεκριμένα, στο χάρτη έχουν συμπεριληφθεί τα σημεία ενδιαφέροντος, σε συνεννόηση με τους υπεύθυνους του χώρου και τα σημεία τα οποία βοηθούν τους επισκέπτες να προσανατολίζονται, να μπορούν δηλαδή να προσδιορίσουν πού βρίσκονται στο χώρο, με βάση τον Όλυμπο, τη θάλασσα και τον αρχαιολογικό χώρο, εξήγησε ο Γιώργος Μικρού.

Η 3D printing τεχνολογία επιλέχθηκε, όπως ανέφερε, επειδή επιτρέπει, αν υπάρξουν μελλοντικές αλλαγές στον χώρο ή προσθήκες, οποιοσδήποτε έχει τρισδιάστατο εκτυπωτή να μπορεί άμεσα να κάνει τις μετατροπές, χωρίς να χρειάζεται ξανά ολική μελέτη του χώρου.

Δοκιμές του τρισδιάστατου απτικού χάρτη, που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο των Λειβήθρων, υλοποιήθηκαν σε συνεργασία με ενήλικα μέλη του ΚΕΑΤ Θεσσαλονίκης.

Οι απτικοί χάρτες του Mind the Map παρέχουν στα άτομα με μερική ή ολική τύφλωση πληροφορίες για το χώρο όπου βρίσκονται, μέσω της απτικής αίσθησης, χρησιμοποιώντας διαφορετικές γραμμές, σύμβολα και υφές, σχήματα, μεγέθη, σύμβολα προσανατολισμού, γραφικές κλίμακες αποστάσεων και πληροφορίες κειμένου που έχουν συνταχθεί με σύστημα γραφής Braille (το διεθνές πρότυπο σύστημα γραφής των τυφλών).

Η απτική πληροφορία, σε συνδυασμό με τη σωστή τοποθέτησή της στον χάρτη, μπορεί να δημιουργήσει στον επισκέπτη μια εικόνα με την οποία θα μπορέσει να απομνημονεύσει το χώρο καλύτερα.

Ο απτικός χάρτης παρουσιάστηκε πρόσφατα, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Λευκού Μπαστουνιού, στο αρχαιολογικό πάρκο των Λειβήθρων, όπου παιδιά και μεγάλοι είχαν την ευκαιρία, με την καθοδήγηση αρχαιολόγων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πιερίας, να ψηλαφίσουν το χάρτη και να δημιουργήσουν μία εικόνα του χώρου.

Η Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού έχει καθιερωθεί να τιμάται στις 15 Οκτωβρίου και έχει στόχο τη διάδοση της χρήσης του λευκού μπαστουνιού, την ενημέρωση του κοινού, την ενίσχυση της προσπάθειας των ατόμων με οπτική αναπηρία για μια πιο ανεξάρτητη διαβίωση, καθώς και την ανάδειξη και αντιμετώπιση των προβλημάτων που συναντούν τα άτομα αυτά στην καθημερινή μετακίνησή τους.

Το πάρκο Λειβήθρων βρίσκεται στο νοτιανατολικό άκρο του αρχαιολογικού χώρου και η λειτουργία του έχει εκπαιδευτικό και «ψυχαγωγικό χαρακτήρα» με την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και πολιτιστικών δράσεων.