Διάλεξη της καθηγήτριας Jenifer Neils (Case-Western University) με τίτλο «Sauroktonos: Apollo? Praxiteles?» διοργανώνει η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Με βάση ένα επίγραμμα του Μάρκου Βαλέριου Μαρτιάλη (14.172), το οποίο περιγράφει ένα ανώνυμο χάλκινο άγαλμα ενός νεαρού που σκοτώνει μια σαύρα, παρουσιάζεται εδώ το ενδεχόμενο το γνωστό ως Απόλλων Σαυροκτόνος γλυπτό, στην πραγματικότητα να μην αναπαριστά τον Απόλλωνα και να μην αποδίδεται στον γλύπτη του τέταρτου αιώνα Πραξιτέλη.
«Από την εποχή του Winckelmann (1760), το μαρμάρινο άγαλμα της συλλογής Borghese που αναπαριστά έναν νέο που στηρίζεται πάνω σε ένα δέντρο στο οποίο βρίσκεται μια σαύρα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με ένα χάλκινο αυθεντικό άγαλμα του Πραξιτέλη, που περιγράφει ο Πλίνιος, με τον Απόλλωνα να είναι έτοιμος να μαχαιρώσει μια σαύρα (ΝΗ 34.69- 70)» αναφέρει σχετικά η Jenifer Neils και συνεχίζει: «Ωστόσο, η ερωτική στάση, η εκκεντρική κόμμωση, και το ύφος δεν ταιριάζουν ούτε με τον εν λόγω θεό αλλά ούτε και με τη χρονολογία του 4ου αιώνα.
»Αναμφισβήτητα αυτός ο τύπος αγάλματος που ήταν τόσο δημοφιλής στη Ρωμαϊκή εποχή, ξεκίνησε ως μια πρώιμη ελληνιστική προσωποποίηση (όχι διαφορετική από τον νέο Ύπνο, Πόθο ή Αγών), προσαρμόστηκε στο ύφος (όχι αντίθετο με το «Αγόρι που στραγγαλίζει τη χήνα»), και όφειλε τη μεγάλη δημοτικότητά του στη ρωμαϊκή προτίμηση για τα «αισθησιακά αγόρια» καθώς και στη διακόσμηση των επαύλεων.
»Όπως πολλοί άλλοι αρχαίοι συγγραφείς, ο Πλίνιος μπορεί να έσφαλε στην απόδοση (όπως έκανε για την Τυρρανοκτονία) ή να την επινόησε, και συγχρόνως η φήμη του Πραξιτέλη για τα θεία αγάλματα να έκανε αποδεκτή τη θεωρία ότι το άγαλμα αναπαριστά τον Απόλλωνα. Αν είχαμε μόνο το επίγραμμα του Μαρτιάλη, θα αποδίδαμε χωρίς κανένα πρόβλημα αυτό το είδος αγάλματος στις μορφές της Ελληνιστικής περιόδου».
Για να παρακολουθήσετε τη διάλεξη ζωντανά, πατήστε εδώ.