Στη μουσική είναι αφιερωμένο το «Έκθεμα του Μήνα» για τον Ιούλιο, το οποίο επέλεξαν να παρουσιάσουν στο ευρύ κοινό η Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και το Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας. Πρόκειται για ένα καβούκι χελώνας – ηχείο λύρας που βρέθηκε το 1957 στο Ανατολικό νεκροταφείο της Αμβρακίας και χρονολογείται στην Ελληνιστική περίοδο.
Η λύρα συγκαταλέγεται στα έγχορδα μουσικά όργανα. Το ηχείο της στην αρχαιότητα ήταν κατασκευασμένο από καβούκι χελώνας και οι χορδές της από εντόσθια ζώων. Παιζόταν με τα χέρια, με τη χρήση πένας (πλήκτρο), σαν κιθάρα ή σαντούρι.
Σύμφωνα με τη μυθολογία την επινόησε ο Ερμής: Όταν ο Απόλλωνας ανακάλυψε ότι ο Ερμής του έκλεψε τα βόδια, τον καταδίωξε. Αυτός, τρέχοντας για να κρυφτεί, πάτησε κατά λάθος σε ένα κέλυφος χελώνας. Παρατηρώντας ότι το κέλυφος ενισχύει τον ήχο κατασκεύασε την πρώτη λύρα και τη δώρισε στον Απόλλωνα, εξευμενίζοντας έτσι το θυμό του.
Η Αμβρακία είχε ιδιαίτερα σημαντική μουσική παράδοση. Στις αρχαίες πηγές αναφέρονται ο κιθαρωδός Ξενοκράτης και ο αυλητής χορού Νικόκλας.
Εξέχουσα μορφή υπήρξε ο Επίγονος, ο οποίος γεννήθηκε στην Αμβρακία και έζησε στη Σικυώνα. Είναι ο εφευρέτης του επιγόνειου, είδους κιθάρας με 40 χορδές που παίζεται στο γόνατο και αποτελεί τον «πρόγονο» για την κιθάρα και το κανονάκι.
Το καβούκι της χελώνας (ηχείο λύρας) συντηρήθηκε στο εργαστήριο συντήρησης του Αρχαιολογικού Μουσείου Άρτας.
Μπορείτε να το δείτε σε σχετικό βίντεο που φιλοξενείται στο YouTube.
Γενική επιμέλεια: Βαρβάρα Παπαδοπούλου (αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας). Επιμέλεια: Σωτήρης Ραπτόπουλος (αρχαιολόγος). Δημιουργία βίντεο: Χρήστος Βέργης (συντηρητής αρχαιοτήτων).
