Οι έρευνες στη Θήβα, πόλη με μακραίωνη ιστορία και διαδοχικά στρώματα κατοίκησης, άρχισαν πριν από ενάμιση ακριβώς αιώνα. Οι πρώτες έρευνες ήταν ιστοριοδιφικές και τοπογραφικές και ακολούθησαν οι ανασκαφικές, δειλά στην αρχή, εντατικότερα στην συνέχεια. Τα αποτελέσματά τους καταγράφονται στην ιστορία της ελληνικής αρχαιολογικής δράσης και προκύπτουν από τον όγκο των ευρημάτων του τοπικού μουσείου.
Από τη συνθεώρηση των αρχιτεκτονικών καταλοίπων και των κινητών ευρημάτων, ιδίως των ενεπίγραφων τεκμηρίων, αποκαλύπτονται σταδιακά και σταθερά οι κύριες συνιστώσες του βίου και του πολιτισμού της Θήβας και της επικράτειάς της στις διάφορες ιστορικές περιόδους. Μια περίοδος ακμαία και κυρίως ενδιαφέρουσα, λόγω της παρουσίας επιγραφών Γραμμικής γραφής Β στην ελληνική γλώσσα, είναι η μυκηναϊκή ανακτορική.
Στην έρευνα αυτής της περιόδου θα επικεντρωθεί ο Επίτιμος έφορος αρχαιοτήτων Βασίλειος Αραβαντινός, σε διάλεξή του με τίτλο «Η νέα ανασκαφική έρευνα και μελέτη του μυκηναϊκού ανακτορικού συγκροτήματος των Θηβών» που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 21 Μαΐου 2015, και ώρα 19:00, στην Αίθουσα διαλέξεων της Γαλλικής Σχολής Αθηνών (Διδότου 6).