Λαογραφικό Μουσείο Τζουμέρκων

Άποψη αργαλειού, Λαογραφικό Μουσείο Τζουμέρκων

Άποψη του αργαλειού. Περιστοιχίζεται από ενδύματα – υφάσματα που κατασκευάζονταν σε αυτόν.

Ο αργαλειός ήταν το βασικό σύνεργο για την υφαντική. Στα περισσότερα σπίτια υπήρχε ειδικός χώρος όπου στεγάζονταν ο αργαλειός, εργαλείο με το οποίο καλύπτονταν οι ανάγκες ένδυσης, υφασμάτων οικιακού εξοπλισμού κ.ά. Σπανιότερα, ελλείψει χώρου, ο αργαλειός λυνόταν το καλοκαίρι, εποχή που δεν ύφαιναν. Στις περιπτώσεις αυτές ο αργαλειός έπρεπε να στηθεί ξανά το χειμώνα.

Ευρύτερα είναι γνωστά 4 βασικά είδη αργαλειού:

α) Ο όρθιος ή αντρομιδίσιος αργαλειός, κατάλληλος για την ύφανση κιλιμιών χραμιών και κάθε είδους χαλιών.

β) Ο καθιστός που αποτελεί και τον βασικότερο τύπο αργαλειού που είναι οριζόντιος.

γ) Του λάκκου, ίδιος με τον καθιστό αλλά πιο απλός και πρόχειρος στην κατασκευή, πάντα τοποθετημένος εκτός σπιτιού.

δ) Ο χαραρίσιος, που μοιάζει με τον όρθιο αλλά τοποθετείται υπό γωνία, στον οποίο ύφαιναν λινάτσες (χαράρια).

Ο πιο διαδεδομένος στον ελληνικό χώρο και κυρίαρχος στο Νομό Ιωαννίνων είναι ο χειροκίνητος καθούμενος αργαλειός, ο οποίος απαντάται σε πολλές παραλλαγές ακόμη και στην ίδια περιοχή.

Οι παράγοντες που επιδρούν για τις ποικιλίες αυτές είναι οι τοπικές συνήθειες, οι επιθυμίες και ανάγκες της υφάντρας, ο διαθέσιμος χώρος, τα διαθέσιμα υλικά κυρίως η ξυλεία, και η φαντασία και γνώση του κατασκευαστή.