Στην ελληνορωμαϊκή Αίγυπτο περισσότερες εγκυμοσύνες ξεκινούσαν το καλοκαίρι, συγκεκριμένα μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου ενώ οι περισσότερες γέννες πραγματοποιούνταν την άνοιξη, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Τα στοιχεία της μελέτης προέρχονται από την εξέταση ανθρωπολογικών καταλοίπων γυναικών σε ηλικία τεκνοποιίας αλλά και βρεφών των πρώιμων χριστιανικών χρόνων από τη νεκρόπολη της ελληνορωμαϊκής πόλης Κέλλις, στην όαση Ντάχλα (720 χλμ. ΝΔ του Καΐρου) που έδειξε ότι οι γεννήσεις στην πόλη συνέβαιναν μέσα σε ένα χρονικό πλαίσιο αυστηρά καθορισμένο.

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε 124 καλοδιατηρημένα σώματα εμβρύων και βρεφών μεταξύ 18 και 45 εβδομάδων (με αφετηρία τη σύλληψη), καθώς και έναν μεγάλο αριθμό σωμάτων γυναικών σε ηλικία τεκνοποιίας που πιθανότατα θα είχαν πεθάνει στη γέννα. Με βάση την ηλικία των βρεφών αλλά και τη θέση των ταφών, που ήταν παραδοσιακά προσανατολισμένες προς τον ανατέλλοντα ήλιο (κάτι που αλλάζει μέσα στο έτος), οι ερευνητές μπορούσαν να καθορίσουν τόσο τον μήνα θανάτου και κατ’ επέκταση τον μήνα σύλληψης σε κάθε περίπτωση.

Τα αποτελέσματα ήταν διαφωτιστικά. Η περίοδος κατά την οποία είχαν συμβεί περισσότεροι θάνατοι των γυναικών στη γέννα αλλά και οι απώλειες των εμβρύων τοποθετούνταν, με διαφορά, κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο. Κατά συνέπεια, οι μητέρες των εμβρύων και βρεφών αλλά και οι επίτοκοι (ακόμη και αν δεν ήταν τα ίδια πρόσωπα), θα είχαν συλλάβει το καλοκαίρι. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των συλλήψεων αυξανόταν τότε κατά 20%.

Σύμφωνα με τη Λάνα Ουίλιαμς, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλώριδας των ΗΠΑ, το αποτέλεσμα της έρευνας είναι σημαντικό και γιατί η αύξηση στις εγκυμοσύνες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δεν απαντά σε κανέναν άλλο μεσογειακό πολιτισμό.«Ακόμη κι αν εδώ έχουμε μια χριστιανική κοινότητα, γνωρίζουμε ότι οι κάτοικοι ασκούσαν ακόμη, ή είχαν ακόμη, τις παραδοσιακές δοξασίες τους σχετικά με το ότι η γονιμότητα φτάνει στο ανώτερο σημείο της τον Ιούλιο και τον Αύγουστο […]. Έχουμε ανάγλυφα σε τοπικούς ναούς που συστήνουν ότι η πλημμύρα του Νείλου γιορταζόταν στη Ντάχλα». Η Ουίλιαμς συστήνει επίσης ότι τέτοια μοντέλα αναπαραγωγής απαντώνται και σε άλλες αιγυπτιακές θέσεις ενώ, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Ορανισμού Υγείας, ακόμη και στα νεότερα χρόνια ( τις δεκαετίες του 1920 και του 1930) οι περισσότερες γεννήσεις συνέβαιναν τον Μάρτιο και Απρίλιο.

Αντίθετα το μικρότερο ποσοστό στις συλλήψεις ετησίως απαντάται στην αρχαιότητα τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο. Αυτό εξηγείται ίσως από τις περιόδους σεξουαλικής αποχής που συστήνονταν στο πλαίσιο των πρακτικών της νέας θρησκείας, του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον Καθ. Πήτερ Μπράουν ( Παν. Πρίνστον), οι Χριστιανοί απείχαν «το Σάββατο, την Κυριακή, την Τετάρτη και την Παρασκευή, το 40ήμερο της Μεγ. Σαρακοστής και πριν από κάθε μεγάλη εορτή, ειδικά αν ήταν να κοινωνήσουν». Πράγματη, στην Κέλλις, οι συλλήψεις πέφτουν αριθμητικά τον Ιανουάριο, μια εποχή μεταξύ δύο Σαρακοστών.

Ταυτόχρονα, το μοντέλο τεκνοποιίας αυτό συστήνει ότι υπήρχε και κάποια μέθοδος αντισύλληψης. Αρχαίες αιγυπτιακές συνταγές αντισύλληψης απαντούν ήδη σε κείμενα 3.800 χρόνων, όπως, για παράδειγμα, στον Ιατρικό Πάπυρο του Καχούν όπου αναφέρονται το μέλι και η κοπριά κροκόδειλου ως συστατικά. Η Λάνα Ουίλιαμς εξηγεί ότι η οξύτητα της κοπριάς και οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του μελιού πιθανόν λειτουργούσαν ως σπερματοκτόνα, αν και μόνο η σκέψη της χρήσης της κοπριάς από τη γυναίκα θα οδηγούσε σε αποστροφή και απομάκρυνση από το σύζυγο!

Πώς εξηγείται όμως το ότι οι περισσότερες γεννήσεις στους ρωμαϊκούς ληξιαρχικούς καταλόγους απαντώνται έναν ή δύο μήνες μετά από την περίοδο που προτείνουν οι επιστήμονες ως “γόνιμη”; «Δεν θέλουμε να πληρώσουμε τους φόρους μας μέχρι την τελευταία στιγμή και το αναβάλλουμε μέχρι που να μην πάει άλλο», εξηγεί η Ουίλιαμς συνδέοντας τις ληξιαρχικές πράξεις γέννησης με την πληρωμή των φόρων, καθώς φαίνεται ότι το σεξ, η γέννηση, ο θάνατος και οι φόροι συνδέονταν πράγματι στην ελληνορωμαϊκή Αίγυπτο.