Βρέθηκε σε συνεσταλμένη στάση, με το αριστερό πόδι λυγισμένο προς νότο και τα χέρια διπλωμένα στο θώρακα. Κανένα αντικείμενο δεν τον συνόδευε στο τελευταίο ταξίδι του, ενώ ο λάκκος όπου βρέθηκε δεν είχε υποστεί καμία επεξεργασία για να φιλοξενήσει το άψυχο σώμα του. Εντούτοις, η φτωχική ταφή εντοπίστηκε σε έναν από τους ιερότερους χώρους του σημαντικού αιγαιοπελαγίτικου ιερού.

Ποιος ήταν, γιατί εκεί και γιατί έτσι; Θαμμένος σε βάθος 1,5 μ. κάτω από τη θεμελίωση του σημαντικότερου ίσως δωματίου του αρχαϊκού ναού στο νησάκι Δεσποτικό, κοντά στην Αντίπαρο, ο ενήλικος άνδρας που πέθανε το λιγότερο πριν από 2.600 χρόνια περίπου αποτελεί τον πιο πρόσφατο γρίφο προς επίλυση για τους αρχαιολόγους που σκάβουν τον χώρο από το 1997. Να ήταν κάποιος εργάτης που πέθανε κατά την κατασκευή του ιερού και θάφτηκε επί τόπου; Αυτή είναι μια πρώτη εξήγηση του βασικού ανασκαφέα της θέσης, κ. Γιάννου Κουράγιου, που όμως επιφυλάσσεται πριν δώσει μια πιο εμπεριστατωμένη άποψη. Μια άποψη που θα διατυπωθεί μόνο μετά από ανθρωπολογική εξέταση -πράγμα δύσκολο μέχρι σήμερα, καθώς, λόγω της ευαισθησίας του υλικού, ο σκελετός δεν έχει ακόμη μετακινηθεί.

Εκτός όμως από το σκελετικό υλικό, το αίνιγμα περιπλέκεται δεδομένων και των νέων στοιχείων που έρχονται στο φως για την ιστορία του ίδιου του ιερού. Διότι οι πρόσφατες ανασκαφές έδειξαν ότι ο αρχαϊκός ναός θεμελιώθηκε στα ερείπια παλαιότερου, γεωμετρικού κτίσματος. «Παρ΄όλο ότι η ακμή του ιερού ήταν στα αρχαϊκά χρόνια, δηλαδή τον 6ο αιώνα π. Χ., οι ανασκαφές του 2011 και του 2012 απέδειξαν τη χρήση του χώρου ήδη από την Γεωμετρική εποχή αφού μπροστά από το στυλοβάτη του ναού και κάτω από τη θεμελίωση του, αλλά και κάτω από το λουτρό του Νοτίου Συγκροτήματος αποκαλύφθηκαν κτίσματα του 8ου αιώνα π. Χ.», λέει ο κ. Κουράγιος.

Άφθονη κεραμική, θραύσματα από μαρμάρινα αρχαϊκά αγάλματα (κυρίως Κούρους) που χρησίμευσαν ως αναθήματα και άλλα ευρήματα μαρτυρούν την αίγλη του ιερού που άκμασε στο μικρό νησάκι και του οποίου η εγκατάλειψη σήμανε και το τέλος της ανθρώπινης παρουσίας εκεί. Η ερήμωση όμως δεν ήταν απαραίτητα κάτι κακό. «Το Δεσποτικό παρουσιάζει ένα μοναδικό πλεονέκτημα που στερούνται οι περισσότεροι αρχαιολογικοί χώροι στα νησιά. Το γεγονός ότι δεν βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με ένα σύγχρονο οικιστικό πυρήνα. Φύση και ιστορία δημιουργούν ένα αρμονικό σύνολο που έχει επιβιώσει μέσα στους αιώνες», λέει ο κ. Κουράγιος, που πρόκειται να συνεχίσει την έρευνα στο χώρο για μία ακόμη πενταετία, μετά και από  έγκριση του ΚΑΣ.