Η έκθεση «Δύο Φορές Ξένος» είναι μια περιήγηση στις μεγαλύτερες ανταλλαγές και εκτοπισμούς πληθυσμών του 20ού αιώνα, όταν εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους και μεταφέρθηκαν σε μια καινούργια πατρίδα. Βασισμένη σε προσωπικές μαρτυρίες και σπάνιο κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό, η έκθεση φέρνει τον επισκέπτη πρόσωπο με πρόσωπο με όσους έζησαν τα τραυματικά γεγονότα. Από την Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, ταξιδεύουμε στη μαζική μετακίνηση Γερμανών και Πολωνών μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στο διαχωρισμό της Ινδίας και τη δημιουργία του Πακιστάν το 1947, και στην Κύπρο το 1974.
Οι προσωπικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια κοινή εμπειρία χαμένων πατρίδων και διαλυμένων κοινοτήτων: την ιστορία ανθρώπων που πάντα νιώθουν Δύο Φορές Ξένοι.
Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Culture της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι μια παραγωγή της Anemon, σε συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Μουσείο Μπενάκη, το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, το Πανεπιστήμιο Istanbul-Bilgi, και την Tolle Idee! και σε συνεργασία με το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, το Goethe-Institut Athen, το British Council, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών.
Το 2012, η έκθεση ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη και τη Λευκωσία, ενώ στην Αθήνα θα εγκαινιαστεί στις 18 Σεπτεμβρίου 2012, στο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο των 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τον Μάρτιο θα φιλοξενηθεί στο Στρατιωτικό Μουσείο της Στοκχόλμης και το Λουξεμβούργο.
Η έκθεση Δύο Φορές Ξένος στο Μουσείο Μπενάκη πλαισιώνεται από παράλληλες εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν: ζωντανή αφήγηση παραμυθιού για παιδιά, προβολές ντοκιμαντέρ στο αμφιθέατρο και γαστρονομικές βραδιές με αναφορές στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ινδία, κάθε Πέμπτη στο εστιατόριο του Μουσείου.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της έκθεσης θα διοργανωθούν δράσεις σε συνεργασία με άλλους φορείς που περιλαμβάνουν: προβολές ντοκιμαντέρ σε προσφυγικές κοινότητες και μια μέρα αφιερωμένη στο «Δύο φορές ξένος» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών για τη μουσική και την παράδοση της Μικράς Ασίας.
Τέλος, θα πραγματοποιηθεί ειδική έκδοση ενός παιδικού βιβλίου με τίτλο «Η Υπόσχεση» από τις Εκδόσεις Ποταμός που περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό αρχειακό υλικό. Το βιβλίο έχει ως θέμα τη φιλία δύο κοριτσιών στη Σμύρνη και είναι βασισμένο στο ομώνυμο παραμύθι που σχεδιάστηκε από τη Βρετανική εταιρία Storyspinner και θα παρουσιάζεται υπό τη μορφή βίντεο στην έκθεση.