Yποψήφιo για την ύψιστη ετήσια διάκριση «Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2012» είναι το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη (European Museum Year Award), ανάμεσα σε 47 ευρωπαϊκά μουσεία. Φέτος μαζί με το Μουσείο Καζαντζάκη υποψήφιο είναι και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Η τελετή ανακοίνωσης της απόφασης, η οποία έχει ήδη ληφθεί από τον περασμένο Νοέμβριο από την οργανωτική επιτροπή, το European Museum Forum, θα πραγματοποιηθεί από 16 έως 19 Μαΐου στο Δημοτικό Μουσείο της Penafiel, στην Πορτογαλία. Το «Βραβείο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς» (ΕΜΥΑ) ιδρύθηκε το 1977, υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Η διαδικασία προβλέπει τη δεκάλεπτη παρουσίαση εκάστου μουσείου από τον αντιπρόσωπό του, μέσω ερωτήσεων που απευθύνουν τα μέλη της επιτροπής.

Η συνέντευξη κλείνει με την παρουσίαση και επεξήγηση στο κοινό ενός αντικειμένου, χαρακτηριστικού της έκθεσης και των συλλογών του μουσείου. Στην 35ετή ιστορία του θεσμού, έχει βραβευθεί μόνο ένας ελληνικός φορέας, το μουσείο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος στο Ναύπλιο, το 1981.

Τα υπόλοιπα υποψήφια μουσεία προέρχονται από Κροατία, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία (5 συνολικά), Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία (6 συνολικά), Νορβηγία, Πορτογαλία (3 συνολικά), Ρωσία (4 συνολικά), Σερβία, Σλοβενία, Ισπανία (3 συνολικά), Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο (10 συνολικά).

«Ευρωπαϊκό Μουσείο 2011» αναδείχτηκε στην περσινή εκδήλωση το Γαλλο-Ρωμαϊκό Μουσείο στο Tongeren του Βελγίου, ενώ άλλα επτά μουσεία τιμήθηκαν με ειδικά βραβεία και επαίνους.