Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.), στις 24 Απριλίου 2012, ενέκρινε ομόφωνα την οριοθέτηση ενάλιου αρχαιολογικού χώρου, του αρχαίου λιμενικού έργου στον Απόλλωνα Νάξου. Η γνωμοδότηση, που αναμένεται να δημοσιευθεί σε σχετικό Φ.Ε.Κ., δίνει νέα πνοή όχι μόνο στον οικισμό του Απόλλωνα, αλλά και σε ολόκληρη τη Νάξο, ενώ παράλληλα επιτάσσει μία νέα επενδυτική και αναπτυξιακή στρατηγική της πολιτείας, προκειμένου να αναστυλωθεί και να αναδειχθεί το αρχαίο αυτό μνημείο.
Με βάση την επίσημη ιστοσελίδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων «Λιμενοσκόπιον» (http://www.limenoscope.ntua.gr), το αρχαίο λιμενικό έργο του Απόλλωνα, θα καταγραφεί επίσημα ως το 30ο αρχαίο λιμενικό έργο που αποκαλύπτεται στην Ελλάδα. Μάλιστα, μαζί με το αρχαίο λιμενικό έργο στην Κέα (Όρμος Οτζιάς) και στην Κύθνο (όρμος Μανδρακίου), το αρχαίο λιμενικό έργο στον όρμο του Απόλλωνα Νάξου αποτελεί ένα από τα τρία αρχαία λιμενικά έργα που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στις Κυκλάδες!
Με την αποκάλυψη αυτή ο οικισμός του Απόλλωνα, αναβαθμίζεται πλέον σε ένα «κέντρο πολιτιστικής κληρονομιάς». Να σημειωθεί ότι στην περιοχή υπάρχει ήδη το ημίεργο άγαλμα του Διονύσου, τα αρχαία λατομεία μαρμάρου και το προϊστορικό κάστρο του όρους Καλόγερος), αντάξιο και άλλων ναξιακών αρχαιολογικών χώρων (Πορτάρα, Ύρια, Κούρος Φλεριού κ.λπ.). Η διαδικασία κήρυξης εκκρεμούσε ουσιαστικά από το Φεβρουάριο του 2000, όπως μαρτυράται (βλ. Σχετική δημοσίευση στο naxos-news.gr) και στο πρόσφατο έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (07-02-2012).
Σήμερα, δώδεκα χρόνια μετά, η διαδικασία αυτή αποκτά αίσιο τέλος, αφού το αρχαίο λιμενικό έργο κινδύνευσε να θαφτεί για πάντα κάτω από τα τεχνικά έργα της μελέτης του επονομαζόμενου «Αλιευτικού Καταφυγίου», η οποία προωθούταν από το 1998 μέχρι σήμερα. Είναι πλέον ξεκάθαρο, ότι μετά και τη θετική γνωμοδότηση του Κ.Α.Σ. σχετικά με τη ζώνη προστασίας του αρχαίου λιμενικού έργου, η μελέτη του «Αλιευτικού Καταφυγίου» δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί ως έχει, γιατί:
– Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου, δεν έχει λάβει υπ’ όψη της το αρχαίο λιμενικό έργο, καθώς και “τα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη” στη θεμελίωση του σημερινού προσήνεμου κυματοθραύστη, όπως αναφέρει το έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (07-02-2012)
– Η κατασκευή του αντιπροσαμμωτικού μόλου που προβλεπόταν επάνω στο αρχαίο μνημείο είναι πλέον μη εφικτή, αφού η μερική υλοποίηση μελέτης δεν επιτρέπεται από το Νόμο.
Η γνωμοδότηση του Κ.Α.Σ., φέρνει πλέον την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, που είναι ο φορέας εκτέλεσης του έργου αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις, που θα αφορούν τη μελέτη ενός λιμενικού έργου που θα αρμόζει με τα φυσικά, περιβαλλοντικά και πολιτιστικά δεδομένα ώστε να οδηγήσει τη βορειανοτολική Νάξο και ιδιαίτερα τον Απόλλωνα σε μία τροχιά υγιούς και λελογισμένης ανάπτυξης.