Πρόκειται ίσως για τη σημαντικότερη ημέρα στην ιστορία της παγκόσμιας αρχαιολογίας. Μια αποκάλυψη που είχε δρομολογηθεί από μερικούς μήνες πριν αλλά που πραγματοποιήθηκε τελικά για να αποκαλύψει “θαυμαστά πράγματα”, να αποτελέσει μια τεράστια πηγή γνώσης αλλά και θαυμασμού και να σταθεί ορόσημο για την απήχηση της αρχαιολογίας στο ευρύ κοινό. Την ημέρα εκείνη το ημερολόγιο έδειχνε 16 Φεβρουαρίου 1923 – σαν χτες, πριν από 89 χρόνια.
Ο λόγος για την είσοδο στον ταφικό θάλαμο του φαραώ Τουτανκχαμών, ενός μέχρι τότε σχετικά άγνωστου Αιγύπτιου αρχαίου βασιλιά. Ένα κατόρθωμα που συνέβη ανέλπιστα μια εποχή θρυλική για την εξέλιξη της αιγυπτιακής αρχαιολογίας. Τότε που επιστήμονες αρχαιολόγοι, αρχαιοδίφες αλλά και τυχοδιώκτες κατέβαιναν το Νείλο κι έψαχναν στην Κοιλάδα των Βασιλέων και τις άλλες νεκροπόλεις των Θηβών- συχνά με μεγάλη επιτυχία – μυστηριώδη μνημεία και πολύτιμα αντικείμενα, γράφοντας ξανά την ξεχασμένη ιστορία των φαραώ του Νέου Βασιλείου.
Μέχρι το 1922 οι περισσότεροι θηβαϊκοί φαραωνικοί τάφοι είχαν εντοπιστεί, δυστυχώς συλημένοι. Μαζί τους είχαν γίνει γνωστοί και τάφοι ευγενών, ορισμένοι με ιδιαίτερα πολύτιμα κτερίσματα που – κατά το νόμο της εποχής που ήθελε τα μισά ευρήματα να παραδίδονται στον ανασκαφέα- έβρισκαν το δρόμο τους στις προθήκες Μουσείων του εξωτερικού. Άγνωστος παρέμενε μόνο ο τάφος του Τουτανκχαμών, ίχνη της ταφής του οποίου είχαν εντοπιστεί σε αποθέτη από τον Άγγλο Edward Ayrton το 1907. Δεν θα ήταν λοιπόν κάπου κοντά και ο ίδιος ο τάφος; Επτά χρόνια αργότερα, το 1914, ο επίσης Άγγλος αρχαιολόγος Howard Carter, με χρηματοδότηση του Λόρδου Carnarvon, ξεκίνησε τις έρευνες… Μόνο όμως οκτώ χρόνια αργότερα η έρευνα θα καρποφορούσε.
Τον Νοέμβρη του 1922 ο Carter στάθηκε για πρώτη φορά μπροστά στην πόρτα του τάφου, που ήταν ακόμη ανέπαφη, σφραγισμένη πολλαπλά με τη δέλτο του άγνωστου ακόμη βασιλιά. Η ανασκαφή συνεχίστηκε – για την αφαίρεση μπάζων που έφρασσαν τη δίοδο μεταξύ δύο αλλεπάλληλων θυρών του τάφου. Άξιζε όμως και λίγη αναμονή ακόμη. Μόλις στις 16 Φεβρουαρίου του 1923 βρέθηκε η δεύτερη, επίσης σφραγισμένη πόρτα. Με το φως ενός κεριού, και με τον χρηματοδότη Λόρδο πίσω του, ο Carter είδε από μια μικρή τομή στην πόρτα για πρώτη φορά το εσωτερικό του πρώτου θαλάμου του τάφου, που ήταν γεμάτο με χρυσά αγάλματα, πολύτιμα ανάκλιντρα και χιλιάδες άλλα αντικείμενα, όλα στοιβαγμένα με τάξη για πάνω από 3.000 χρόνια. “Μπορείς να δεις κάτι;”, ρώτησε, όπως λέγεται, ο Carnarvon. “Θαυμάσια πράγματα !”, απάντησε ο Carter.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Ανασκαφή, ατέλειωτη καταγραφή αντικειμένων, και μια πρωτοφανής δημοσιότητα. Για πρώτη φορά οι αρχαιότητες δεν δόθηκαν στους ανασκαφείς αλλά παρέμειναν για μελέτη στην Αίγυπτο. Για πρώτη φορά επίσης την παγκόσμια δημοσιότητα απασχόλησε η εύρεση του χαμένου θησαυρού που εμπλουτίστηκε και με δημοφιλείς θρύλους για διάφορες κατάρες. Και κάπως έτσι η Αίγυπτος ξεκίνησε να σημαίνει τη Μέκκα των αρχαιολόγων και όσων αναζητούν την περιπέτεια με βάση το λαϊκό αίσθημα.
89 χρόνια μετά, αντικείμενα από τον τάφο έχουν γυρίσει τον κόσμο στα πλαίσια εκθέσεων, έχουν κινδυνέψει, έχουν χαθεί κι έχουν σωθεί. Ο Τουτανκχαμών έχει γίνει ο γνωστότερος ίσως φαραώ και η γενεαλογία του έχει απασχολήσει αρχαιολόγους και μη. Και καθένας που ονειρεύεται να γίνει αρχαιολόγος, φαντάζεται τον εαυτό του ως άλλο Carter, να αναζητά “θαυμάσια πράγματα” στο σκοτάδι με το φως ενός κεριού…