Αλλάζει άρδην το καθεστώς λειτουργίας των ελληνικών μουσείων —δημόσιων και ιδιωτικών— ύστερα από την ψήφιση του νόμου για την πιστοποίησή τους. Γιατί; Πιστοποίηση δεν θα μπορέσουν να πάρουν όλα τα μουσεία. Πολλά θα μείνουν εκτός νυμφώνος. Και γι’ αυτά τα δεύτερα, κρατική επιχορήγηση δεν προβλέπεται. Από την άλλη βέβαια, τα πιστοποιημένα μουσεία θα τυγχάνουν μιας ενιαίας αντιμετώπισης από το κράτος με απόλυτα διαφανείς διαδικασίες χρηματοδότησης. Όλο το σύστημα εξάλλου στοχεύει στον εξορθολογισμό της μουσειακής πολιτικής του υπουργείου Πολιτισμού, αφού μεταξύ άλλων θα αποφευχθούν και οι πιέσεις (Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Εφορειών Αρχαιοτήτων, ακόμη και πολιτικές) για την ίδρυση νέων. Ούτως ή άλλως το υπουργείο Πολιτισμού θα διαθέτει πλέον ελάχιστους πόρους. Αν με αυτό τον τρόπο επωφεληθούν οι καλύτεροι, δεν μπορεί να έχει κανείς αντίρρηση.

Από τα υπάρχοντα όμως μουσεία σήμερα, δημόσια και ιδιωτικά, είναι ζήτημα αν θα περάσουν τις «εξετάσεις» πιστοποίησης τα μισά! Μεταξύ αυτών μάλιστα και κάποια μικρά, δημόσια μουσεία, ενώ το πλήθος των «κομμένων» θα είναι φυσικά τα ιδιωτικά. Εντός των ημερών λοιπόν, θα κληθούν όλοι να υποβάλλουν τα πιστοποιητικά τους προκειμένου να ελεγχθεί κατά πόσον μπορεί να υπαχθούν στο νέο σύστημα.

Οι όροι που είναι υποχρεωτικοί είναι οι εξής: Κατοχή οργανωμένων συλλογών έργων τέχνης, ιδιόκτητο κτίριο, καταστατικό, προσωπικό, σύστημα διαχείρισης, οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας και κόστους-ωφέλειας. Και βέβαια όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία να έχουν αποκτηθεί με νόμιμο τρόπο.

Τα μουσεία που θα περάσουν αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης, θα ενταχθούν σε έναν φορέα, ο οποίος θα αναφέρεται στη συνέχεια σε κάθε δράση τους ως επιβεβαίωση της αρτιότητάς τους. Μεγάλα ιδιωτικά μουσεία εξάλλου, όπως το Μουσείο Μπενάκη ή το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, τα οποία έχουν ιδρυθεί με νόμο, δεν χρειάζεται να το πράξουν, διότι είναι ήδη πιστοποιημένα, από τη στιγμή που το καταστατικό τους έχει προβλέψει όλους τους όρους που απαιτούνται.

Πολλά μικρά μουσεία πάντως, όχι απαραίτητα χωρίς ενδιαφέρον, θα μείνουν εκτός νυμφώνος. Με δεδομένη την έλλειψη κρατικής οικονομικής στήριξης, θα αντιμετωπίσουν έτσι το ενδεχόμενο παύσης της λειτουργίας τους ή θα στραφούν στην αναζήτηση πόρων από άλλες πηγές (δήμους, νομαρχίες κ.λπ. ή από χορηγούς της περιοχής τους). Από την άλλη όμως, είναι φανερό ότι θα εκλείψουν πλέον οι λίστες επιχορηγουμένων από το ΥΠΠΟ μουσείων ή συλλογών, που συχνά στο παρελθόν γινόταν μόνο και μόνο για κομματικούς λόγους και ύστερα από «άσκηση πιέσεων». Να σημειωθεί τέλος ότι η διαδικασία πιστοποίησης αρχίζει να ισχύει άμεσα, από τη στιγμή που θα δημοσιευθεί ο νόμος στο ΦΕΚ.