Η Ιστορία έχει πρόσωπο – Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary (συλλογικό έργο), επιστημονική επιμέλεια-συντονισμός έρευνας: Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, έρευνα-κείμενα: Ιφιγένεια Βογιατζή, Μαρία Γιουρούκου, Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Δήμητρα Κουκίου, Leonora Navari, Γιώργος Τζεδόπουλος, εκδ. AdVenture ΑΕ, Αθήνα 2020, σ. 384.
Γνωστά και άγνωστα πρόσωπα της Ελληνικής Επανάστασης, μαζί με μια αποκαλυπτική ματιά στην Εθνική Συνέλευση του 1843-1844, περιέχονται στη νέα κοινή έκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου με την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Το βιβλίο παρουσιάζει 125 άγνωστα και ανέκδοτα μέχρι σήμερα σχέδια με 320 μοναδικά πρόσωπα από το λεύκωμα του Benjamin Mary (1792-1846), πρώτου Βέλγου διπλωμάτη στην Ελλάδα και ζωγράφου. Η έκδοση αποτελεί σταθμό στην προσωπογραφία αγωνιστών, πολιτικών, ιερωμένων και καθημερινών ανθρώπων των μέσων του 19ου αιώνα, καθώς μορφές άγνωστες στην εικονογραφία αναδύονται, εμπλουτίζοντας την τοπική ιστορία.
Η παρατηρητικότητα του Mary διέσωσε τις φυσιογνωμίες επωνύμων και ανωνύμων που τράβηξαν το βλέμμα του παρακινώντας τον να τους σχεδιάσει. Η διεισδυτική ματιά του λειτούργησε σαν φωτογραφικός φακός στην Εθνική Συνέλευση του 1843-1844, αποτυπώνοντας ξεχωριστά στιγμιότυπα με τους πληρεξουσίους και τους θεατές. Σε πολλές περιπτώσεις δε, παρακίνησε τους εικονιζόμενους να υπογράψουν την προσωπογραφία τους, διασώζοντας έτσι μία ακόμη σημαντικότατη ιστορική μαρτυρία.
Στην έκδοση οι προσωπογραφίες (λ.χ. των Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Λάζαρου Κουντουριώτη, Ιωάννη Μακρυγιάννη, Νικήτα Σταματελόπουλου ή Νικηταρά, Κωνσταντίνου Οικονόμου εξ Οικονόμων, μεταξύ άλλων) παρουσιάζονται σε φυσικό σχεδόν μέγεθος και στην ίδια σειρά που απαντούν στο τεκμήριο. Ο τόμος συμπληρώνεται με εισαγωγικά σημειώματα που περιγράφουν το τεκμήριο καθαυτό, την εποχή και τον διπλωμάτη-ζωγράφο, την ιστορική στιγμή της Εθνικής Συνελεύσεως του 1843-1844, το εκκλησιαστικό ζήτημα της περιόδου, την παρουσία της Κύπρου στο λεύκωμα και, τέλος, με βιογραφικά σημειώματα των εικονιζομένων, αρκετοί από τους οποίους ταυτίστηκαν έπειτα από ενδελεχή έρευνα.
