Τα ονόματά τους ήταν γραμμένα πάνω στο ψηφιδωτό δάπεδο, που εντοπίστηκε στο κεντρικό κλίτος του ναού. Το ωραίο αυτό ψηφιδωτό ήταν το σημαντικό εύρημα της φετινής ανασκαφικής έρευνας της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λυδίας Παλαιοκρασσά, στο μνημείο.
Η Βασιλική της Παλαιόπολης είναι ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα μεγάλων διαστάσεων, που σώζεται σε καλή κατάσταση και σε σημαντικό ύψος (έως 3 μέτρα). Φαίνεται πως είχε μεγάλο αίθριο, αφού σε απόσταση 30 μ. από τα κατάλοιπα του κτιρίου βρέθηκε τμήμα πεσσοστοιχίας. Η ανασκαφέας πιστεύει πως το μήκος του συγκροτήματος πρέπει να ήταν 50-60 μέτρα. Συνεπώς, επρόκειτο για ένα επιβλητικό οικοδόμημα με πλούσια διακόσμηση, όπως αποδεικνύουν τα φετινά ευρήματα. Βρέθηκαν τμήματα του γλυπτού διακόσμου του ναού, όπως των θωρακίων του άμβωνα, στολισμένων με φυτικό κόσμημα, των πεσσών και των θωρακίων του Πρεσβυτερίου κ.ά.
Η ανασκαφή συνεχίστηκε και έξω από τον ναό, όπου αποκαλύπτεται σιγά σιγά μια στοά, μπροστά από την οποία περνούσε πλακόστρωτος δρόμος. Σε εκείνη την περιοχή βρέθηκαν τμήματα μαρμάρινων αγαλμάτων και βάθρα μνημείων. Από τις επιγραφές που φέρουν κάποια από αυτά τα βάθρα των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, φαίνεται πως τιμώνται ευεργέτες της πόλη. Αναφέρονται και ονόματα εφήβων.
Η ανασκαφή της Παλαιόπολης ξεκίνησε από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1987. Τα τελευταία χρόνια έχει επικεντρωθεί στην αποκάλυψη της αρχαίας πόλης στα δυτικά παράλια του νησιού, που αποτέλεσε για μια ολόκληρη χιλιετία (ως τον 7ο αι. μ.Χ.) την πρωτεύουσα του νησιού. Από ό,τι έχει δείξει η παράλληλη έρευνα στο αρχαίο λιμάνι, η αγορά της πόλης αναπτύχθηκε μαζί μ’ αυτό. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν μνημειακά δημόσια κτίρια. Συγκεκριμένα, σε δύο άνδηρα έχουν βρεθεί δύο στοές, η μία δωρικού ρυθμού, ένα κτίριο με περίστυλη αυλή εσωτερικά και μνημειακό τετράστυλο πρόπυλο και τμήματα τριών πλακόστρωτων δρόμων 3ου-2ου αι. π.Χ.
Όλα αυτά τα ευρήματα δυστυχώς τα χαίρονται μόνο οι αρχαιολόγοι, γιατί δρόμος αμαξητός δεν υπάρχει και το μονοπάτι που οδηγεί εκεί είναι δύσβατο. Η προσβασιμότητα του χώρου είχε συζητηθεί προ ετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και είχε οριστεί μία επιτροπή για να διενεργήσει αυτοψία. Η αυτοψία έγινε, αλλά το θέμα δεν προχώρησε, με αποτέλεσμα να γίνεται προβληματική ακόμη και η προσέγγιση συνεργείων συντήρησης των αρχαίων που έχουν βγει τόσα χρόνια από το χώμα και χρειάζονται φροντίδα. Πρέπει να αρχίσουν να πέφτουν οι τοίχοι των μνημείων για να αποφασιστεί η διάνοιξη ενός, εργοταξιακού έστω, δρόμου;
Πηγή: Ελευθεροτυπία, Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, 21/9/09
http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=84463
