Από το 1991, οι χώρες της Ενωμένης Ευρώπης εορτάζουν κάθε χρόνο την πολιτισμική τους κληρονομιά: οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς ιδρύθηκαν με πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται κάθε Σεπτέμβριο, ενώ κάθε χώρα επιλέγει ένα ειδικό θεματικό αφιέρωμα. Στη Γερμανία, ο φετινός εορτασμός είχε θέμα τα αρχιτεκτονικά μνημεία («Tag des offenen Denkmals») και διοργανώθηκε από το γερμανικό ίδρυμα για την προστασία των μνημείων (Deutsche Stiftung Denkmalschutz). Πολλά μνημεία άνοιξαν για πρώτη φορά τις πόρτες τους στο κοινό, ενώ ένα ειδικό συνέδριο με θέμα την αρχαιολογία των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων διοργανώθηκε στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο  («Die unterirdische Stadt – Großstadtarchäologie und Innenstadtentwicklung in Europa», στο συνέδριο αυτό την Ελλάδα εκπροσώπησε ο δρ Αλέξανδρος Μάντης, προϊστάμενος της Α΄ΕΠΚΑ). Στη Γαλλία, οι Journées européennes du patrimoine ήταν αφιερωμένες στη διευκόλυνση της πρόσβασης στην πολιτισμική κληρονομιά (« Rendre accessibles les œuvres capitales de l’humanité au plus grand nombre » και « assurer la plus vaste audience à notre patrimoine culturel ») και γιορτάστηκαν στις 19 και 20 Σεπτεμβρίου με μεγάλη συμμετοχή του κοινού. Ταυτόχρονα, οι σχετικές πληροφορίες διατέθηκαν σε πολλές δικτυακές πλατφόρμες – ιστοσελίδα, ιστολόγιο, Facebook και Flickr.

Στη χώρα μας οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς, που τελούν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, θα εορτασθούν το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου, με θέμα «Μάγοι, ξόρκια και φυλακτά: Η μαγεία στον αρχαίο και χριστιανικό κόσμο» και ποικίλες εκδηλώσεις σε μουσεία και πολιτισμικούς φορείς όλης της επικράτειας.  

Αθήνα και Πειραιάς

Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων
«Βάσκανος οφθαλμός, σύμβολα μαγείας σε ιδιωτικές αρχαιολογικές συλλογές», εκδήλωση που διοργανώνει η Εφορεία Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Ερμού 134-136, Αθήνα, 25-27 Σεπτεμβρίου, ώρες 10:00-17:00

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Αρχιτεκτονική έκθεση «DEUS EX MACHINA. Η μαγεία της σκηνής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Ένα επίτευγμα της τεχνολογίας των μηχανισμών σκηνής του 19ου αιώνα». Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά (Παλαιό Ταχυδρομείο), Φίλωνος 29, Πειραιάς και θα διαρκέσει από 22 έως 24 Σεπτεμβρίου (ώρες προσέλευσης κοινού: 22-23/9 από 9:00-14:00 και 18:00-20:00 και 24/9 από 9:00-14:00).

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο
Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο συμμετέχει στον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (26 και 27 Σεπτεμβρίου 2009) και προγραμματίζει:
Το Σάββατο 26 και την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου, εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά 4 – 12 χρόνων, με θέμα «Το ταξίδι του αλχημιστή».
Ώρες διεξαγωγής: 11.00 – 12.30 & 13.00 – 14.30
Απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής. Δεν υπάρχει οικονομική συμμετοχή.
“Παιδικό Μουσείο-Πολιτισμικός Οργανισμός του Δήμου Αθηναίων” με τη συνεργασία του σωματείου “Ελληνικό Παιδικό Μουσείο”, Κυδαθηναίων 14,
Πλάκα (τηλ.: 2103312995 e-mail: info@hcm.gr

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Μικρή περιοδική έκθεση με εκθέματα του Μουσείου σχετικά με τη Μαγεία στην αρχαιότητα «Η μαγεία στην αρχαιότητα. Μύθοι και Σύμβολα» (διάρκεια: 26/9-31/10).
Επίσης διοργανώνεται ξενάγηση-συζήτηση στην έκθεση για ενήλικες το Σάββατο, 26/9.

Νομισματικό Μουσείο
Διοργάνωση ειδικών επισκέψεων με θέμα: «Μυθικά όντα στα νομίσματα και στα ζωγραφικά μοτίβα του Ιλίου Μελάθρου» (25-26/9).

Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης
«Φίδια, νεράιδες και ξωτικά, γοργόνες, δράκοι και στοιχειά–Ο μαγικός κόσμος των συμβόλων στη λαϊκή τέχνη», εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών (κεντρικό κτίριο, Κυδαθηναίων 17, 27/9).

Μουσείο Ελληνικής Τέχνης, Λουτρό των Αέρηδων
«Τα μαγικά του δέντρου και του νερού», εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 8-12 ετών στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης «Ιστορίες του τοπίου: από την παράδοση στην αειφορία» (27/9).

Μουσείο Μπενάκη
«Φόβοι και φυλακτά στον ελληνικό χρόνο». Διαχρονική διαδρομή με αφετηρία την αρχαιότητα, μέσα από επιλεγμένα αντικείμενα των συλλογών του μουσείου (κεντρικό κτίριο, Κουμπάρη 1, 25-27/9, 10.00–15.00).

Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»
«Μαγεία και Επιστήμες»: Προβολή μικρού μήκους ταινίας για την αστρονομία και τις προεκτάσεις της στο χώρο της μεταφυσικής (25-27/9).

Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής
«Η μαγεία της φωτιάς». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά Δημοτικού με θέμα την προσφορά του δώρου της φωτιάς στους ανθρώπους από τον Πρωταγόρα του Πλάτωνα. «Ο Κλήδονας». Δρώμενο για παιδιά Δημοτικού με αφορμή τα παραδοσιακά αγγεία που χρησιμοποιούνται στο λαϊκό έθιμο του Κλήδονα (27/9).

Θεσσαλονίκη

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού (www.mbp.gr/html/gr/nea.htm)
Με σειρά εκδηλώσεων με τίτλο «Μαγεία και θρησκεία: θεοί, άγιοι και δαίμονες» το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού συμμετέχει στις Ευρωπαϊκές
Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς στις 25, 26 & 27 Σεπτεμβρίου 2009.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει τα εξής:
– Παιχνίδι ρόλων με τίτλο «Η μαγεία της πίστης» στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου για ενήλικες και νέους από 15 ετών σε συνεργασία με τη δημιουργική ομάδα GAMECRAFT, αφήγηση λαϊκών παραμυθιών για παιδιά Δημοτικού με την Ανθή Θάνου και συνοδεία ζωντανής μουσικής από τον Παναγιώτη Κούλελη με τίτλο «η Λυγερή και το πουλί τ´αηδόνι»
– Θεματικές ξεναγήσεις το Σάββατο και την Κυριακή με τον τίτλο «Μαγεία και θρησκεία: θεοί, άγιοι & δαίμονες»
– Θεματικό φυλλάδιο με πληροφορίες για επιλεγμένα αντικείμενα που σχετίζονται με το θέμα των φετινών εκδηλώσεων για όσους ενδιαφέρονται
να περιηγηθούν μόνοι τους την έκθεση και περιοδική έκθεση «Μαγεία και θρησκεία: θεοί, άγιοι και δαίμονες», με αντικείμενα από τις συλλογές του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, διάδρομος μεταξύ αιθουσών 7 & 8 (Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου – Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2009)

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης  (www.amth.gr)
Εκπαιδευτικές δράσεις για τον εορτασμό των ευρωπαϊκών ημερών πολιτιστικής κληρονομιάς 25-27 Σεπτεμβρίου 2009
– Μαγικά αντικείμενα – ανεξερεύνητα μυστικά
Πρόγραμμα Εκπαιδευτικού Δράματος για μαθητές Ε΄ – Στ΄ Δημοτικού και Α΄ Γυμνασίου.
Οι μαθητές υποκρινόμενοι διάφορους ρόλους θα έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν τη χρήση της μαγείας στην αρχαιότητα ως προσπάθειας ερμηνείας του αγνώστου, να εμπλακούν συναισθηματικά με τα αντικείμενα του αρχαίου πολιτισμού και να διαπραγματευτούν σημασίες με τις οποίες επενδύονται συμβολικά τα αντικείμενα.
Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου (ημέρα αφιερωμένη στα σχολεία), 9:00-10:30 και 11:00-12:30
– Πρόγραμμα περιήγησης στις μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις του Μουσείου.
– Οργανωμένες ξεναγήσεις για το ευρύ κοινό. Οι συμμετέχοντες θα ξεναγηθούν στις αίθουσες του Μουσείου και θα εξερευνήσουν τα αρχαιολογικά ευρήματα που υποδηλώνουν τη χρήση της μαγείας στον αρχαίο κόσμο από την προϊστορική μέχρι και τη ρωμαϊκή εποχή και θα διαπραγματευτούν τους συμβολισμούς της.
Σάββατο 26 και Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου, 11:00-12:00 και 13:00 – 14:00.
Η συμμετοχή στις εκπαιδευτικές δράσεις είναι δωρεάν. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Δηλώσεις συμμετοχής για τα σχολεία: 10-14 Σεπτεμβρίου 2009, ώρες 9:00-12:00
για το ευρύ κοινό: 15-20 Σεπτεμβρίου 2009, ώρες 9:00-12:00

Νησιά Αιγαίου

Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών
«Τα αποτροπαϊκά σύμβολα της ναυτικής παράδοσης – ο μύθος της γοργόνας»: Οι εκδηλώσεις, που πραγματοποιούνται 25-27 Σεπτεμβρίου, περιλαμβάνουν ομιλία και παρουσίαση για τα ακρόπρωρα σε Ελλάδα και Ευρώπη και εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα παιδιά του δημοτικού σχολείου με θέμα «ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;».

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου
(www.lesvosmuseum.gr/site/home/ws/primary+menu/news-events/nea/deltia_tipu/2009/September/europaikes_meres.csp;jsessionid=5B22B1D9897D7FFBD3CF3B9139783115)
– Έκθεση «Η μαγεία των απολιθωμάτων: Από τη μυθολογική Μέδουσα στην επιστημονική θεώρηση των απολιθωμάτων», η οποία θα είναι ανοιχτή για το κοινό από 9.00 το πρωί έως 7.00 το απόγευμα
– Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Η μαγεία των απολιθωμάτων: Από τη μυθολογική Μέδουσα στην επιστημονική θεώρηση των απολιθωμάτων», για μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
– Παρουσίαση της διαδραστικής εφαρμογής και του εντύπου «Από τις ηφαιστειακές εκρήξεις στην αιωνιότητα – Η διαδικασία της απολίθωσης».
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου και ώρα 6 το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Μουσείου στο Σίγρι.
– Διάλεξη με θέμα «Η μαγεία των απολιθωμάτων – Η εξέλιξη της ζωής στα γραμματόσημα». Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου και ώρα 5 το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Μουσείου στο Σίγρι.
– Προβολή ντοκιμαντέρ.

Ήπειρος

Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων (www.amio.gr)
Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου στο Αρχαιολογικό Μουσείο, από τις 11 π.μ. έως τις 14.00 μ.μ., θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες εκδηλώσεις:
Προβολή βιντεοταινίας με θέμα «Το ιερό της Δωδώνης», διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων και θεματική ξενάγηση στην αίθουσα 7 του μουσείου, την αίθουσα Δωδώνης.


Κεντρική Ελλάδα

Χαλκίδα και Ερέτρια
Την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου και ώρα 10 π.μ. στο «Νησί των Ονείρων» στην Ερέτρια θα αρχίσουν οι εκδηλώσεις με ομιλίες:
– της πριγκίπισσας Ισπανίας Maria Teresa με θέμα «Ο Ελληνικός Ουμανισμός στον 21ο αιώνα»,
– του εκπρόσωπου του προέδρου της Βασιλικής Ομοσπονδίας Αθλητισμού της Ισπανίας Luis Garsia με θέμα «Ο Μαραθώνιος, Ελληνική Πολιτιστική
Κληρονομιά»,
– της προϊσταμένης της ΙΑ´ Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας Αμαλία Καραπασχαλίδου με θέμα «Χαλκίδα – Ερέτρια: Η αθλητική παρουσία
τους» κ.ά.
Το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου, στις 10.30, το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας και παρουσίαση χορών από τα παιδιά του Συλλόγου Ποντίων. Το απόγευμα στις 6.00 θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο Αγρόκτημα Σκουλούδη, στα Τρία Μαγαζιά. Εκεί θα γίνει
ομιλία από την κ. Καραπασχαλίδου σχετικά με την αμπελοκαλλιέργεια της περιοχής και τους Ληλαντικούς πολέμους. Θα υπάρξει έκθεση φωτογραφίας.
Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου στις 10 π.μ. θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στη γέφυρα του Ευρίπου και παρουσίαση του φαινομένου της παλίρροιας
από το γεωμορφολόγο Ευαγ. Καμπούρογλου.