Τον αναζητούσαν επί αιώνες, αλλά ματαίως. Τώρα ειδικός υπέδειξε το σημείο όπου θα μπορούσε να βρίσκεται ο τάφος του Αταχουάλπα, του τελευταίου αυτοκράτορα των Ίνκα.

«Πρόκειται για πολύ σημαντικό εύρημα για την ιστορία της Αρχαιολογίας του Εκουαδόρ και της περιοχής των Άνδεων» λέει η υπουργός Πολιτιστικής Κληρονομιάς Maria Fernanda Espinosa, αναφερόμενη στα κατάλοιπα που βρήκε η ιστορικός Tamara Estupinan.

Η αυτοκρατορία των Ίνκα, την περίοδο από τον 15ο ως τις αρχές του 16ου αι., καταλάμβανε μεγάλο μέρος της περιοχής των Άνδεων στη νότια Αμερική: από τη σύγχρονη Βολιβία και το Περού ως την Αργεντινή, τη Χιλή, το Εκουαδόρ και την Κολομβία. Η έκτασή της ξεπερνούσε τα 1.600 χλμ. Κατοικούνταν από δεκάδες διαφορετικές φυλετικές ομάδες που μιλούσαν η καθεμιά τη δική της γλώσσα.

Ο Αταχουάλπα ήταν ο τελευταίος ηγεμόνας της Δυναστείας του. Ανέβηκε στο θρόνο, εν μέσω του εμφυλίου πολέμου που είχε ξεσπάσει, συλλαμβάνοντας τον αδελφό του Ουασκάρ. Κατά τη διάρκεια της ισπανικής κατάκτησης, ο Αταχουάλπα δέχτηκε να συναντήσει τον Ισπανό διοικητή Πιθάρο στη σημερινή Καχαμάρκα του Περού. Οι Ισπανοί τον αιχμαλώτισαν.

Οι Κονκισταδόρες πίεσαν τον Αταχουάλπα να ασπαστεί το χριστιανισμό. Στη συνέχεια, το 1533, τον στραγγάλισαν, με πρόσχημα ότι μέσα από τη φυλακή ζήτησε το θάνατο του αδελφού του Ουασκάρ. Μετά τη δολοφονία του, η αυτοκρατορία των Ίνκα διαλύθηκε.

Φέτος, το Ινστιτούτο Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Εκουαδόρ θα ξεκινήσει ανασκαφές σε μια πολλά υποσχόμενη αρχαιολογική θέση. Η Estupinan, επικεφαλής της ομάδας, θα αποκαλύψει τα μυστικά ενός τεράστιου οικοδομικού συγκροτήματος, με κατάλοιπα που βρίσκονται διάσπαρτα σε υψόμετρο 1020 μ.

Ήταν τον Ιούνιο του 2010, όταν η Estupinan εντόπισε αυτό που η ίδια ονομάζει «αρχαιολογική θέση των Ίνκα», ψηλά πάνω στις ανατολικές Άνδεις, σε μια πλαγιά περιτριγυρισμένη από φαράγγια. Κοντά στο σημείο αυτό, υπάρχει ένα μικρό αγρόκτημα με εγκαταστάσεις για την εκτροφή πετεινών που παίρνουν μέρος σε κοκορομαχίες.

Στην περιοχή με την ονομασία Sigchos, 45 μίλια περίπου νότια του Κίτο, ψηλά πάνω σε ένα λόφο, η ιστορικός βρήκε πολύ περισσότερα: μια σειρά από τείχη, υδραγωγεία και τοιχοδομίες μέσα στην περιοχή Machay. Machay στη γλώσσα Κουέτσουα σημαίνει ταφή.

«Πρόκειται για ένα μνημείο των Ίνκα της όψιμης αυτοκρατορικής περιόδου, το οποίο οδηγεί σε μια σειρά από τετράπλευρα δωμάτια κτισμένα από κατεργασμένους λίθους και διατεταγμένα γύρω από πλατεία τραπεζοειδούς σχήματος» εξηγεί η Estupinan στο πρακτορείο AFP.

Το οικοδομικό συγκρότημα σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση. Στο εσωτερικό των εγκαταστάσεων, μονοπάτι ξεκινάει από τον ποταμό Machay. Στο βάθος διακρίνεται η μορφή ενός «ushno», οικοδομήματος με κλίμακες που σχηματίζουν πυραμίδα όπου πιστεύεται ότι βρισκόταν ο θρόνος του αυτοκράτορα.

Ο διευθυντής του French Institute for Andean Studies Georges Lomne πιστεύει ότι το εύρημα επιβεβαιώνει πως οι Ίνκα είχαν παρουσία σε μια πεδινή περιοχή που εκτεινόταν πέρα από την ως τώρα γνωστή περιοχή δράσης τους: τα υψίπεδα των Άνδεων.

«Όλη αυτή η έκταση ανήκε στον Αταχουάλπα», εξηγεί. Ήταν κάτι σαν το προσωπικό του φέουδο.

Οι ειδικοί σημειώνουν ότι πολύ λίγες θέσεις των Ίνκα έχουν βρεθεί σε αυτού του είδους τις τροπικές πεδινές περιοχές.

Η Estupinan πιστεύει ότι το Malqui-Machay ήταν ο τάφος του Αταχουάλπα. Σύμφωνα με τη θεωρία της, όταν ο αυτοκράτορας δολοφονήθηκε, η σορός του μεταφέρθηκε από τον πιο έμπιστό του άνθρωπο, τον Ρουμινάουι, στο Sigchos για να ταφεί.